روکش دندان عصب کشی شده یک مرحله مهم بعد از عصبکشی دندان است که با هدف محافظت از دندان در برابر نیروهای وارده و تغییر رنگ انجام میشود.
این کار با استفاده از مواد مختلف صورت میگیرد که کیفیت این مواد تأثیر مستقیمی بر هزینه روکش دندان عصب کشی شده دارد. در ادامه این مقاله مراحل روکش دندان، مواد مختلف برای آن و عوامل مؤثر بر قیمت روکش دندان عصب کشی شده را بررسی خواهیم کرد.
چرا روکش دندان عصب کشی شده یک ضرورت است؟
برای عصب کشی دندان، رگهای خونی و بافت نرم از درون دندان خارج میگردند. ازاینرو دندان به یک پوسته خشک بدل خواهد شد. این دندان دیگر مانند گذشته نمیتواند فشارها و نیروهای وارده را تحمل کند و آسیبپذیر میشود.
علاوهبر این با گذشت زمان دندان عصبکشی شده تغییر رنگ داده و از سایر دندانها متمایز میشود. دندانپزشک برای محافظت از دندانهای عصبکشی شده و حفظ ظاهر آنها از روکش دندان استفاده میکند.
همچنین این مورد را باید در نظر داشت که همیشه اولویت با نگهداری دندان طبیعی تا آخرین لحظه هست و کاشت ایمپلنت دندانی همیشه آخرین مرحله درمانی خواهد بود.
- محافظت از دندان عصبکشی شده: همانطور که پیشتر اشاره شد با درمان ریشه دندان، فرایند خونرسانی مختل شده و مقاومت دندان کاهش مییابد. روکش دندان عصب کشی شده به مانند یک لایه محافظتی عمل کرده و بر مقاومت آن میافزاید.
- بازیابی عملکرد دندان: پس از درمان، دندانها دیگر نمیتوانند عملکرد گذشته را ارائه دهند. روکش دندان با افزایش استحکام دندان، عمل جویدن را بهبود میبخشد.
- جلوگیری از عفونت و پوسیدگی ثانویه: روکش دندان با پوشاندن منافذ، از ورود باکتریها و سایر آلودگیها به درون دندان و پوسیدگی ثانویه جلوگیری خواهد کرد.
- بهبود ظاهر: موادی که برای پر کردن استفاده میشوند بهخصوص آمالگام، با رنگ طبیعی دندان متفاوت هستند و جلوهای نازیبا دارند. روکش دندان عصب کشی شده بهویژه برای دندانهای قدامی، ظاهری طبیعی و یک دست ایجاد میکند.
- دوام بیشتر درمان: مواد پرکردنی بهخصوص کامپوزیت دندان، خود نیز به مراقبت احتیاج دارند تا از داخل دندان خارج نگردند. روکش دندان بهمانند یک لایه محافظتی عمل میکند.
انواع روکشهای دندان عصبکشی شده
روکش دندان عصب کشی شده با استفاده از مواد مختلفی ساخته میشود که هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
روکش پرسلن متصل به فلز PFM
این نوع روکش دندان از یک ساختار فلزی که با لایهای از پرسلن پوشانده شده، ساخته میشود. فلز مورد استفاده، استحکام لازم را برای محافظت از دندان را فراهم میکند و لایه پرسلن ظاهری طبیعی به آن میبخشد.
روکش PFM برای هر دو نوع دندانهای آسیاب و قدامی قابل استفاده میباشد. تنها عیب این نوع روکش، احتمال نمایان شدن لایه فلزی در خط لثه در گذر زمان است.
روکش تمام سرامیک یا پرسلن
این روکشها تماماً از سرامیک یا پرسلن ساخته میشوند و برای افرادی که به فلز حساسیت دارند گزینه مناسبتری هستند. روکش تمام سرامیک ظاهری بسیار طبیعی دارد و دندانپزشک قادر است رنگ آن را باتوجه به سایر دندانها انتخاب کند.
روکش تمام سرامیک یا پرسلن در مقایسه با روکش PFM مقاومت کمتری دارد. ازاینرو توصیه میشود که برای دندانهای جلویی که تحتفشار کمتری قرار دارند استفاده شود.
روکش زیرکونیا
این نوع روکش دندان عصب کشی شده از ماده زیرکونیوم دیاکسید ساخته میشود که مقاومت بسیار بالایی دارد. از روکش زیرکونیا بهخاطر ظاهر طبیعی و استحکام فوقالعاده، میتوان برای دندانهای قدامی و آسیاب استفاده کرد.
روکش طلا
استفاده از طلا و برخی فلزات دیگر در ساخت این روکش موجب شده که در مقایسه با سایر موارد، دوام و طول عمر بسیار بالایی ارائه دهد. ازاینرو برای استفاده بر روی دندانهای عصبکشی شده عقبی که تحتفشار بیشتری هستند، مناسب است.
برای نصب روکش طلا نیاز کمتری به تراش دندان خواهد بود و در برابر سایش مقاومت بالایی دارد. بااینوجود هزینه بالا و ایجاد تفاوت رنگ بسیار فاحش باعث شده که این نوع روکش محبوبیت کمتری داشته باشد.
روکش رزین کامپوزیت
روکش رزین کامپوزیت به خاطر مزایای فراوانی که ارائه میدهد بسیار محبوب است و بیشتر از سایر روکشها مورد توجه قرار میگیرد. این نوع روکش فرایند نصب سادهتری داشته و کم هزینهتر است.
روکش رزین کامپوزیت بهخوبی با رنگ طبیعی دندان هماهنگ میشود، اما در برابر سایش و تغییر رنگ مقاومت کمی دارد. به همین دلیل روکش رزین کامپوزیت معمولاً بهعنوان درمانی موقت مورد استفاده قرار میگیرد.
مراحل نصب روکش دندان عصب کشی شده
1. آمادهسازی دندان
پس از عصبکشی دندان، دندانپزشک محل نصب روکش را بهطور کامل از وجود هرگونه پوسیدگی یا مواد باقی مانده از درمان قبلی، پاکسازی میکند. سپس بهمنظور قرار گیری دقیق روکش، دندان کمی تراشیده و به شکل مناسب در میآید.
2. تهیه قالب یا اسکن دیجیتال
برای ساخت روکش، دندانپزشک از دندان قالب گرفته یا یک اسکن سهبعدی تهیه میکند. سپس قالب یا اسکن سهبعدی دندان به لابراتوار ارسال شده تا روکش کاملا مطابق با دندان ساخته شود.
3. نصب روکش موقت
تا زمانی که روکش نهایی آماده گردد، دندانپزشک یک روکش موقت بر روی دندان قرار میدهد. این روکش از دندان محافظت کرده و امکان جویدن غذا را فراهم میکند.
4. نصب روکش دائمی
در این جلسه، دندانپزشک روکش موقت را برداشته و دندان را تمیز میکند. سپس روکش دائمی نصب و از نظر ظاهر، رنگ و تناسب مورد بررسی قرار میگیرد. چنانچه روکش بهخوبی جای گرفته و مورد تایید باشد، با استفاده از چسب دندانپزشکی تثبیت میشود.
چطور از روکش دندان عصب کشی شده مراقبت کنیم؟
روکش دندان عصب کشی شده با اینکه یک اقدام حفاظتی برای افزایش طول عمر دندان است، خود نیاز به مراقبت دارد.
- حفظ بهداشت دهان و دندان
رعایت بهداشت دهان و دندان مجموعهای از اعمال است که با هدف پیشگیری از پوسیدگی و بیماریهای لثه انجام میشوند. حداقل 2 بار در روز میبایست با استفاده از یک مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوراید دهان خود را شستوشو دهید.
همچنین استفاده از نخ دندان بهخصوص اطراف دندان روکش شده، میتواند باقی مانده مواد غذایی را پاکسازی و از تجمع باکتریها جلوگیری کند. دهانشویهها نیز احتمال بروز بیماریهای مربوط به لثه را کاهش خواهند داد.
- پرهیز از مصرف غذاهای چسبنده و سخت
روکش دندان از مواد مقاوم در برابر فشار ساخته میشود. با این وجود فشارهای بیش از حد ناشی از جویدن آبنبات، آجیل، یخ و… میتوانند به آن آسیب برسانند. علاوهبر این خوراکیهای چسبنده مانند آدامس و شیرینیجات، به روکش چسبیده و آن را شل یا از جای خود خارج خواهند کرد.
- استفاده از نایت گارد
چنانچه عادت به دندان قروچه دارید، باید از محافظ نایت گارد بهخصوص به هنگام خواب استفاده کنید. این وسیله فشار وارده بر روکش دندان را کاهش داده و از سایش و ترک خوردن آن جلوگیری میکند.
- ویزیت منظم به دندانپزشکی
با مراجعه منظم حداقل 6 ماه یکبار میتوانید از سلامت دهان و دندان خود بهویژه درمانهای انجام شده، مطمئن شوید و در صورت نیاز یا بروز هرگونه مشکل، پیش از اینکه حاد شود، آن را برطرف نمایید.
- جلوگیری از تغییر رنگ روکش
برخی از خوراکیها و نوشیدنیها حاوی مواد رنگی و اسیدی هستند که به روکش دندان آسیب رسانده یا ظاهر آن را تحتتأثیر قرار میدهند. علاوهبر این استعمال دخانیات بهمرور باعث تغییر رنگ روکش دندان میشود.
- مراقبت از سلامت لثه
بروز هرگونه بیماری مرتبط با لثه، میتواند بر روکش دندان تأثیر بگذارد و باعث شل شدن آن و آسیب به دندان زیرین شود. ازاینرو میبایست بهداشت دهان و دندان را جدی بگیرید.
چالشها و مشکلات احتمالی با روکشهای دندان عصبکشی شده
عصبکشی، یک درمان دندانپزشکی رایج است که بهمنظور نجات دندان و جلوگیری از کشیدن دندان انجام میشود. روکش دندان عصب کشی شده اقدامی بسیار مهم برای حفظ نتایج درمان است. بااینوجود در عین داشتن مزایای فراوان کاملاً بیعیب نیست و نقصهایی دارد.
- بروز حساسیت پس از نصب روکش
یکی از عوارض روکش دندان عصب کشی شده احتمال حساس شدن دندان به نوشیدنی یا غذاهای گرم و بسیار سرد است. این حساسیت بیشتر ناشی از درمان ریشه و عصبکشی دندان بوده و پس از چند هفته برطرف خواهد شد.
- افتادن روکش
چنانچه روکش دندان بهخوبی و با استفاده از مواد باکیفیت نصب نگردد، بر اثر سایش یا مصرف خوراکیهای چسبنده شل شده یا از جای خود خارج میشود.
شل شدن روکش احتمال تجمع باکتریها را افزایش داده و زمینه پوسیدگی دندان زیرین را فراهم میکند. بنابراین چنانچه احساس کردید روکش دندان شل شده یا افتاده است سریعاً به دندانپزشک خود مراجعه نمایید.
- تحلیل یا عقبرفتگی لثه
تحلیل لثه باعث شده که لبههای روکش دندان نمایان و بیشتر در معرض عوامل محیطی قرار گیرد. این وضعیت علاوهبر اینکه دندان زیر روکش را با خطر پوسیدگی مواجه میکند ظاهر نامطلوبی بهوجود میآورد.
- احتمال ترک خوردن یا شکستن روکش
روکشهای دندان پرسلن و رزین، در برابر فشار مقاومت و استحکام کمتری دارند. ازاینرو بر اثر ضربه یا جویدن خوراکیهای سخت، ممکن است دچار ترک یا شکستگی شوند.
- تغییر رنگ روکش
برخی از روکشها مستعد تغییر رنگ هستند و نیاز به مراقبت دارند. مصرف نوشیدنی و خوراکیهای رنگزا پس از مدتی باعث تغییر رنگ روکش دندان شده و بر ظاهر آن تاثیر خواهد گذاشت.
- احتمال پوسیدگی ثانویه دندان
چنانچه روکش دندان بهخوبی نصب نشده باشد و بهطور کامل منافذ را پوشش ندهد، باعث تجمع و نفوذ باکتریها به دندان زیرین شده و زمینه پوسیدگی ثانویه را فراهم میکند.
- عدم تطابق ارتفاع روکش با سایر دندانها
درصورتیکه روکش با دندانهای مجاور و مقابل تطابق نداشته باشد و بر قرارگیری دندانها بر روی هم اختلال ایجاد کند مشکلاتی چون سایش زود هنگام، درد در ناحیه فک و… را بهدنبال خواهد داشت. ازاینرو مراجعه به دندانپزشک متخصص و مجرب برای ساخت و تنظیم دقیق روکش دندان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
مقایسه هزینه روکشهای مختلف برای دندانهای عصبکشی شده
هزینه روکش دندان عصب کشی شده بسته به نوع آن و محل قرار گیری دندان متفاوت است. روکشهای رزینی ارزانترین گزینه هستند و بهدلیل مقاومت کم بهعنوان راهحلی موقت بهکار گرفته میشوند.
از سوی دیگر روکشهای PFM با هزینه مناسب، مقاومت و دوام خوبی دارند. روکش دندان سرامیکی ظاهر طبیعی داشته و بهخوبی با دندانهای طبیعی هماهنگ میشوند، اما نسبت به PFM گرانتر هستند.
روکش دندان عصب کشی شده زیرکونیا از مواد بسیار مقاومی تهیه میشود و علاوهبر ظاهر طبیعی بسیار مقاوم است. این مزایا باعث شده که این نوع روکش هزینهبرتر باشد. روکش دندان طلا بهخاطر ماهیت و دوام فوقالعاده گران قیمتتر بوده و برای دندانهای عقبی که تحتفشار بیشتری هستند مناسب است.
تاثیرات کیفیت روکش بر هزینه آن
انتخاب روکش دندان عصب کشی شده با توجه به محل قرارگیری دندان انجام میشود. هرکدام از روکشها ظاهر و دوام متفاوتی ارائه میدهند. ازاینرو برای دندانهای عقبی، به ظاهر کمتر توجه شده و استحکام آن حائز اهمیت است.
از سوی دیگر روکش دندانهای قدامی، باید ظاهر طبیعی داشته باشد تا بهخوبی بتواند با دندانهای طبیعی هماهنگ شود. هزینه روکش دندان عصب کشی شده متناسب با کیفیت آن تعیین میگردد.
هرچه مواد سازنده روکش دندان با کیفیتتر باشند، بهطبع هزینه آن بیشتر است. روکشهای زیرکونیا و طلا مقاومت بسیار بالایی دارند و نیازی به تعویض مکرر آنها نخواهد بود و در دراز مدت مقرون به صرفهتر هستند.
سخن پایانی
روکش دندان عصب کشی شده اقدامی برای محافظت، بازیابی عملکرد و زیبایی دندان است. روکشهای دندانی در انواع مختلف عرضه میشوند که هرکدام مزایا و معایب خود را دارند.
دندانپزشک با توجه به محل قرارگیری دندان به شما کمک میکند که بهترین گزینه را انتخاب نمایید. توجه داشته باشید که هزینه روکش دندان عصب کشی شده ارتباط مستقیمی با کیفیت روکش آن دارد و هرچه با کیفیتتر و با دوامتر باشد قیمت آن بیشتر است، اما در دراز مدت بهصرفهتر خواهد بود.
سؤالات متداول
روکش دندان عصب کشی شده چقدر دوام دارد؟
بهطور معمول روکشهای دندانی 10 تا 15 سال دوام میآورند، اما نمونههای زیرکونیا و طلا طول عمری بیشتری دارند.
پس از روکش دندان عصب کشی شده، میتوانم بهصورت عادی غذا بخورم؟
یکی از اهداف اصلی روکش دندان بازیابی عملکرد دندانها در امر جویدن است. با این وجود در روزهای اول میبایست از مصرف غذاهای سخت و چسبنده خودداری کنید.
فرایند روکش دندان دردناک است؟
این عمل تحت بیحسی موضعی انجام میشود و هیچگونه احساس دردی نخواهید داشت.
روکش دندان پوسیده میشود؟
روکش دندان بهخودی خود دچار پوسیدگی نمیشود، اما چنانچه بهدرستی نصب نشده باشد و بهداشت دهان و دندان خود را رعایت نکنید، احتمال بروز پوسیدگی ثانویه دندان زیرین وجود دارد.
در صورت عدم روکش دندان بعد از عصبکشی، چه مشکلاتی رخ میدهد؟
دندان عصبکشی شده در مقایسه با دندانهای طبیعی آسیبپذیرتر است. ازاینرو دندان روکش نشده بهراحتی میشکند یا عفونت میکند که در نهایت باید کشیده شود.