دندان عقل یا دندان سوم آسیاب بهعنوان آخرین دندانهای دائمی در دهان ظاهر میشود. با توجه به محل قرارگیری دندان عقل در انتهای دهان، این دندانها ممکن است بهصورت نهفته باقی بمانند یا بهطور کامل رشد نکنند.
این وضعیت منجر به درد، التهاب و مشکلات دیگر میشود که در نهایت نیاز به جراحی برای کشیدن دندان عقل را ضروری میسازد. هزینه کشیدن دندان عقل با توجه به شرایط بیمار متفاوت خواهد بود.
پس از این عمل، تجربه درد تا حدودی طبیعی است و به عوامل مختلفی مانند موقعیت دندان، پیچیدگی عمل جراحی و آستانه تحمل درد هر فرد بستگی دارد.
درد بعد از کشیدن دندان عقل پایین تا چند روز طبیعی است؟
مدت زمان بهبودی پس از کشیدن دندان عقل بسته به عواملی مانند سن، بروز عوارض در طول جراحی، تعداد دندانهای کشیده شده و اینکه آیا دندان نهفته بوده یا خیر، متفاوت است. بهطور معمول، بهبودی بین ۳ روز تا ۲ هفته طول خواهد کشید. در ادامه آنچه را که در دو هفته پس از کشیدن دندان عقل میتوانید انتظار داشته باشید، آوردهایم.
روز اول
کشیدن دندان عقل یک جراحی سرپایی است که معمولاً بین 5 الی 30 دقیقه بسته به شرایط دندان میتواند طول میکشد. پس از جراحی، با ازبینرفتن اثر بیحسی، بهتدریج احساس دهانتان بازمیگردد. علائم رایج مورد انتظار به عبارت زیر هستند که البته همهی نشانه برای همه افراد میتواند نمایان نشوند و خیلی بستگی به فرد دارد:
- تورم، درد و باقی ماندن آثار خونریزی در دهان
- تورم و کبودی خفیف گونه
- تریسموس یا قفل شدن فک
- احساس طعم عجیب در دهان
- بیحسی، سوزن سوزن شدن یا فقدان احساس در دهان، گونهها یا صورت
روزهای ۲ تا ۴
در طول چند روز آینده، تورم، درد و کبودی در دهان و گونهها افزایش مییابد. بهتدریج علائم ثابت شده و سپس فروکش میکند.
روزهای ۵ تا ۱۴
تا پایان روز هفتم، اکثر افراد نزدیک به پایان دوره بهبودی خود هستند. در این زمان وجود عوارض زیر طبیعی است.
- تورم، کبودی و درد بسیار کم در دهان و گونهها
- تحرک تقریباً طبیعی فک
- عدم احساس سوزن سوزن شدن، طعم بد یا خونریزی در دهان
بایدها و نبایدهایی که بعد از کشیدن دندان عقل باید رعایت کرد
پس از جراحی و کشیدن دندان عقل، رعایت برخی نکات بهمنظور تسریع در بهبود و جلوگیری از عوارض ضروری است.
بایدها
- استراحت کنید
در ۲۴ ساعت اول، از هرگونه فعالیت بدنی سنگین بپرهیزید.
- بالا نگهداشتن سر هنگام خواب
برای کاهش ورم و جلوگیری از خونریزی، سر خود را در حین خوابیدن با استفاده از چند بالش بالا نگه دارید.
- گذاشتن گاز استریل
پس از جراحی، پزشک یک گاز استریل در ناحیه جراحی قرار میدهد. باید آن را به مدت حداقل ۳۰ تا ۴۵ دقیقه در دهان نگه دارید تا خونریزی متوقف شود.
- استفاده از کمپرس سرد
برای کاهش ورم و درد، میتوانید از کمپرس سرد در ناحیه خارجی صورت استفاده کنید.
- شستشوی دهان با آبنمک
پس از ۲۴ ساعت، دهان خود را به آرامی با محلول آبنمک شستشو دهید.
- مسواک زدن با احتیاط
از روز دوم، به آرامی دندانهای خود را مسواک بزنید، اما مراقب باشید که ناحیه جراحی را تحریک نکنید.
- مصرف مایعات و غذاهای نرم
در روزهای ابتدایی پس از جراحی، از مصرف غذاهای سخت و داغ خودداری کرده و بهجای آن، مایعات و غذاهای نرم؛ مانند سوپ، پوره و ماست مصرف کنید.
نبایدها
- سیگار کشیدن و استفاده از دخانیات ممنوع است
مصرف دخانیات به شدت بر روند بهبود زخمها تأثیر منفی دارد و میتواند منجر به عارضهای به نام «حفره خشک» شود.
- مصرف الکل و نوشیدنیهای کافئیندار ممنوع است
الکل و کافئین میتوانند باعث تحریک محل جراحی شده و فرآیند بهبود را به تأخیر بیندازند.
- عدم شستشوی شدید
شستشوی شدید دهان و تف کردن میتواند باعث جابهجایی لخته خون در محل جراحی شده و عوارضی نظیر خونریزی و حفره خشک را به همراه داشته باشد.
- عدم استفاده از نی برای نوشیدن
مکیدن مایعات با نی باعث ازبینرفتن لخته خون و بروز عوارض میشود.
- اجتناب از خوردن غذاهای ترد و سخت
مصرف غذاهایی که به جویدن نیاز دارند، میتواند به ناحیه جراحی آسیب برساند و فرآیند بهبود را مختل کند.
- اجتناب از خوردن غذاهای تند
غذاهای تند و ادویهدار باعث تحریک زخمها و افزایش درد میشوند.
یکی از مشکلاتی که ممکن است بعد از کشیدن دندان عقل پیش بیاید، خشکشدن حفره لثه است. این مشکل معمولاً چند روز بعد از جراحی اتفاق میافتد. خشکشدن حفره لثه زمانی اتفاق میافتد که لخته خون طبیعی از محل جراحی جدا شده و استخوان یا اعصاب زیرین را در معرض خطر قرار میدهد. اگر هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید، بلافاصله با اورژانس دندانپزشکی تهران تماس بگیرید.
- مشکل در بلع یا تنفس
- تب و نشانههای عفونت
- افزایش شدید درد یا عدم تأثیر داروهای مسکن
- تورم، گزگز یا بیحسی که بهمرور شدت مییابد
- خروج چرک از بینی
- خونریزی شدید از محل جراحی که با فشار دادن متوقف نمیشود.
نحوه درمان درد و خونریزی بعد از جراحی دندان عقل
درد و خونریزی پس از کشیدن دندان عقل امری طبیعی است و معمولاً تا 24 ساعت ادامه مییابد.
- استفاده از گاز استریل
قرار دادن گاز استریل بر روی ناحیه جراحی شده و فشار دادن ملایم آن به مدت 30 تا 45 دقیقه میتواند به توقف خونریزی کمک کند. در صورت ادامه خونریزی، میتوان گاز استریل را تعویض کرد.
- اجتناب از تف کردن مکرر
تف کردن مکرر میتواند باعث تحریک لخته خون و افزایش خونریزی شود.
چگونگی درمان درد لثه بعد از کشیدن دندان عقل
احساس درد و تورم لثه معمولاً در ناحیه جراحی شده رخ میدهد و ممکن است تا چند روز پس از جراحی ادامه داشته باشد.
- استفاده از کمپرس یخ
قرار دادن یخ بر روی ناحیه جراحی شده میتواند به کاهش تورم کمک کند.
- استفاده از بالش اضافی
استفاده از یک یا دو بالش اضافی در هنگام خواب برای بالا بردن سر میتواند از تجمع مایعات در ناحیه جراحی و در نتیجه کاهش تورم جلوگیری کند.
چگونگی درمان درد فک بعد از کشیدن دندان عقل
درد فک پس از کشیدن دندان عقل بهدلایل مختلفی از جمله التهاب، جراحی پیچیده، یا تحریک عصبها بروز میکند. درمان این درد نیازمند یک رویکرد چندجانبه است.
- استفاده از داروهای مسکن
استفاده از داروهای مسکن مانند ایبوپروفن یا استامینوفن میتواند به کاهش درد کمک کند. این داروها علاوه بر کاهش درد، التهاب را نیز برطرف میکنند. در صورت نیاز به داروهای قویتر، پزشک داروهای ضددرد نسخهای مانند کدئین یا ناپروکسن تجویز خواهد کرد.
- کمپرس سرد و گرم
استفاده از کمپرس سرد در 24 ساعت نخست به تنگ شدن عروق خونی و کاهش التهاب کمک میکند. پس از ۴۸ ساعت، میتوان از کمپرس گرم برای افزایش جریان خون و تسریع فرایند بهبودی استفاده کرد.
- شلکنندههای عضلانی
درد فک ممکن است به علت اسپاسم عضلانی باشد. در این شرایط، پزشک داروهای شلکنندههای عضلانی تجویز میکند.
- فیزیوتراپی و تمرینات فک
فیزیوتراپی به تقویت عضلات فک و بهبود عملکرد آن کمک میکند. همچنین تمرینات کششی و تقویتی مخصوص فک در این زمینه مؤثر خواهند بود.
چه مسکنی بعد از کشیدن دندان عقل مصرف کنیم؟
یکی از اصلیترین دغدغههای بیماران پس از کشیدن دندان عقل، درد است. برای مدیریت درد بعد از جراحی، پزشک داروهای مسکن یا آنتیبیوتیک تجویز میکند. این داروها میتوانند به کاهش درد، التهاب و پیشگیری از عفونت کمک کنند.
- ایبوپروفن: این دارو علاوه بر کاهش درد، به کاهش التهاب نیز کمک میکند.
- استامینوفن: این دارو بیشتر برای کاهش درد استفاده میشود و تأثیر کمتری بر روی التهاب دارد.
علت گوش درد بعد از عمل دندان عقل چیست؟
احساس درد در ناحیه گوش پس از کشیدن دندان عقل دلایل مختلفی دارد که از جملهی آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- انتقال درد
عصبهای مسئول حس در فک پایین و گوش از نظر آناتومیکی به هم نزدیک هستند و ممکن است درد ناشی از جراحی دندان عقل به گوش منتقل شود.
- التهاب بافتها و عصبها
جراحی دندان عقل با التهاب و تحریک بافتها و عصبهای اطراف همراه است. این التهاب میتواند باعث انتشار درد به گوش شود.
- تجمع مایع و فشار در ناحیه جراحی
بعد از جراحی، ممکن است در ناحیه جراحی مایعات تجمع پیدا کنند که باعث ایجاد فشار میشوند. تخلیه ناقص خون و مایعات در ناحیه جراحی این مشکل را تشدید میکند.
- عفونت
عفونت باعث التهاب شدیدتر میشود که میتواند به عصبها منتقل شده و درد شدیدی را در ناحیه گوش ایجاد کند. درصورتیکه درد گوش همراه با علائم دیگری مانند تب، تورم شدید، یا خروج ترشحات از محل جراحی باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.
علت بسته نشدن لثه و احساس درد شدید بعد از کشیدن دندان عقل
پس از کشیدن دندان عقل، بسته نشدن لثه و احساس درد شدید بهدلایل مختلفی رخ میدهد. یکی از شایعترین علل این مسئله، خشکی حفره (Dry Socket) است که در آن لخته خونی محافظ در حفره دندان شکل نمیگیرد یا از بین میرود.
این اتفاق باعث میشود استخوان و عصب در معرض هوا و مواد غذایی قرار گیرند که این وضعیت درد شدیدی ایجاد میکند. عفونت نیز یکی دیگر از علل محتمل است که منجر به تورم، قرمزی و خروج ترشحات چرکی از حفره میگردد. در برخی موارد، ممکن است تکههایی از دندان در لثه باقی بمانند که مانع از بستهشدن کامل لثه و بهبود زخم میشود.
سخن پایانی
در پایان، مراقبتهای پس از کشیدن دندان عقل نقش کلیدی در تسریع روند بهبود و جلوگیری از بروز عوارض دارند. رعایت دستورالعملهای ارائهشده و پرهیز از فعالیتهای تحریکآمیز، میتواند به کاهش درد و التهاب کمک کرده و فرایند بهبودی را تسهیل کند. همچنین، آگاهی از علائم هشداردهنده مانند خونریزی شدید، عفونت، یا درد مداوم، اهمیت دارد تا در صورت بروز هرگونه مشکل، بتوان بهموقع اقدام کرد و از بروز مشکلات جدیتر جلوگیری نمود.
سوالات متداول
چه علائمی بعد از کشیدن دندان عقل طبیعی هستند؟
علائم طبیعی شامل تورم، درد، کبودی خفیف، احساس طعم عجیب و بیحسی میشوند.
چند روز باید استراحت کرد؟
توصیه میشود حداقل 1 تا 2 روز از انجام امور روزانه خودداری کنید تا به استراحت بپردازید.
اگر بعد از کشیدن دندان عقل، لثه بهطور کامل بسته نشود، چه باید کرد؟
باید دراسرعوقت به دندانپزشک مراجعه کنید.