آفت دهانی، یکی از رایج ترین مشکلات مربوط به بهداشت دهان می باشد که سالانه افراد زیادی را به دردسر می اندازد. به همین دلیل ضروری است که با آفت و دلایل بروز آن آشنا شویم. در این مقاله ضمن آشنایی با تعریف آفت دهانی و انواع آن، با دلایل بروز آفت نیز آشنا خواهیم شد. پس تا آخر این مقاله همراه ما باشید.
آفت دهانی چیست؟
اولین قدم برای آشنایی با آفت، بررسی تعریف آن می باشد. آفت دهانی که به صورت علمی با نام canker sores شناخته می شود، یک نوع بیماری می باشد که با ایجاد زخم های گرد، کم عمق و دردناک در قسمت های داخلی دهان از جمله لثه، زبان، گونه ها و بقیه بافت های نرم داخل دهان خود را نشان می دهد. زخم های آفت، به رنگ خاکستری و با حاشیه ی قرمز رنگ دیده می شوند و معمولا حالت برجسته ای دارند.
انواع آفت های دهانی
حال که با تعریف آفت دهانی آشنا شدیم، ضروری است که به بررسی انواع آفت ها نیز بپردازیم. به طور کلی آفت های دهانی به سه دسته تقسیم می شوند:
- آفت جزئی (مینور): این نوع از آفت معمولا دارای قطری کمتر از یک سانتی متر می باشد و نیازی به درمان خاصی نخواهد داشت. در واقع خود به خود بین 10 تا 14 روز درمان خواهد شد.
- آفت اصلی یا وخیم (ماژور): آفت وخیم، بسیار بزرگتر از آفت جزئی می باشد و ممکن است تا 45 روز ادامه دار باشد. همچنین امکان ایجاد زخم نیز وجود خواهد داشت. این نوع از آفت، معمولا بسیار دردناک است و به درمان نیاز دارد.
- آفت ویروسی هرپسی (تبخال دهانی): تبخال دهانی به صورت زخم های جزئی و کنار هم دیده می شود که معمولا درد زیادی را به همراه خواهد داشت و پس از 10 الی 14 روز بهبود پیدا می کند.
علت آفت زدن
اما چرا این آفت ها به وجود می آیند؟ در این قسمت باید به این سوال پاسخ دهیم. لکن در ابتدا بهتر است به این نکته اشاره کنیم که علی رغم انجام تحقیقات فراوان، علت اصلی آفت هنوز به طور قطعی مشخص نشده است. مسئله ای که مسلم می باشد این است که آفت های مکرر معمولا در افرادی که سابقه خانوادگی آفت دارند، بیشتر دیده می شود. از جمله دلایل بروز آفت می توان به موارد ذیل اشاره داشت:
- صدمه خوردن (ضربه یا تروما): گاهی اوقات ممکن است صدماتی به خاطر مسواک زدن کوبنده و شدید، ضربه حین ورزش، رفتن به دندانپزشکی و استفاده از دندان مصنوعی یا براکت های ارتودنسی منجر به بروز آفت های دهانی شود.
- کمبود بعضی از ویتامین ها مانند بی 12، اسید فولیک یا آهن.
- اختلال هورمونی به ویژه در خانم ها: همین مسئله باعث شده است که آفت در میان بانوان رایج تر باشد.
- خمیر دندان های حاوی سدیم لوریل سولفات.
آفت دهانی چه زمانی می تواند نگران کننده باشد؟
همانطور که گفته شد، آفت ممکن است به دلایل مختلفی به وجود بیاید. اما شاید برای شما نیز این سوال به وجود آمده باشد که چه زمانی آفت های دهانی می توانند نگران کننده باشند؟ در واقع در این بخش قصد داریم به این سوال نیز پاسخ دهیم که چه زمانی برای درمان آفت های دهانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم در صورتی که آفت دهان شما بیش از حد بزرگ شده باشد، شما بایستی در اسرع وقت به یک پزشک متخصص مراجعه نمایید. همچنین وجود آفت بدون درد، بسیار خطرناک است و در این مورد نیز باید با یک پزشک متخصص مشاوره داشته باشید. آخرین موردی که ذکر آن ضروری می باشد این است که اگر آفت دهانی، همراه با علائم دیگر در سایر نقاط بدن باشد، می تواند نگران کننده به حساب آید.
تا چند سالگی آفت می زنیم؟
یکی دیگر از متداول ترین سوالاتی که بیماران از پزشکان می پرسند، این است که تا چند سالگی امکان ایجاد آفت دهانی وجود دارد؟ بر اساس تحقیقاتی که در این حوزه انجام شده است، معمولا افراد بین 10 تا 40 سال بیشتر از سایر رده های سنی، دچار مشکلات مربوط به آفت می شوند. همچنین باید بگوییم که با افزایش سن، احتمال ابتلا به آفت های دهانی کاهش می یابد و تقریبا صفر خواهد شد.
درمان آفت دهانی
آخرین مرحله بررسی مباحث مربوط به آفت، آشنایی با روش های درمانی این مشکل می باشد. در ابتدا باید بگوییم که آفت های دهانی معمولا بین یک تا چهارده روز از بین می روند. شما می توانید با انجام روش های درمانی زیر، بهبود آفت ها را تسریع کنید:
- پرهیز غذایی: یک رژیم غذایی صحیح می تواند به درمان آفت دهانی کمک کند. از جمله این موارد می توان به استفاده نکردن از غذاهای خیلی تند، نمکی یا اسیدی، استفاده نکردن از نوشیدنی های گازدار یا خیلی داغ، استفاده نکردن از غذاهای خیلی خشک مثل ته دیگ یا چیپس که باعث فشار و آزرده شدن زخم می شود، اشاره داشت.
- شستشو با آب و نمک: محلول آب و نمک با بالا بردن غلظت کلرید سدیم و جمع کردن آب غشاء اطراف آفت به بهبود آن کمک می کند.
- مصرف مکمل هایی که ممکن است کمبود آن باعث ایجاد آفت شده باشد. مانند زینک یا ویتامین e.
درمان آفت و راه کارهای تسکین آن
سخن پایانی
آفت های دهانی، مشکلاتی هستند که در بین افراد 10 تا 40 سال به ویژه بانوان بسیار رایج می باشند. آفت می تواند دلایل بسیار زیادی از جمله ضربه، کمبود ویتامین، اختلال هورمونی و استفاده از خمیر دندان های حاوی سدیم لوریل سولفات داشته باشد. به علاوه آفت های دهانی معمولا بعد از 1 تا 14 روز از بین می روند که شما می توانید با پرهیز غذایی، شستشو با آب و نمک و مصرف ویتامین های مکمل، درمان آن را تسریع کنید. اما گاهی اوقات ممکن است که این مشکل به دلایل متفاوتی حادتر به نظر برسد که در این گونه موارد بهتر است که حتما به متخصص بیماری های دهان و دندان مراجعه کنید و از درمان خودسرانه خودداری نمایید.
