پس زدن ایمپلنت دندان به معنای عدم ادغام کامل ایمپلنت با استخوان فک است. در شرایط ایدهآل، پس از کاشت ایمپلنت دندان، فرایندی به نام استئواینتگریشن (Osseointegration) رخ میدهد که طی آن، ایمپلنت با استخوان فک جوش خورده و یک اتصال محکم و پایدار ایجاد میکند. درصورتیکه این فرایند بهدرستی صورت نگیرد، ایمپلنت شل شده و در نهایت پس زده میشود.
ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت دندان یک پست یا پیچ فلزی است که با کمک جراحی در استخوان فک کاشته میشود تا بتواند از روکش دندان کاشته شده شما حمایت کند. جراح شما پس از کاشت ایمپلنت دندان، از یک دندان جدید مانند روکش استفاده میکند که روی ایمپلنت نصب میشود.
در این روش از جایگزینی دندانها، ریشههای دندان با پایههای فلزی جایگزین میشوند. سپس میتوان برای جایگزین کردن دندانهای از دست رفته از روکش محکم استفاده کرد که مشابه با دندانهای طبیعی هستند.
جراحی ایمپلنت دندان میتواند روش بهتری نسبت به پروتزهای متحرک و یا بریجهای دندانی باشد. همچنین، زمانی که عدم وجود ریشه باعث میشود تا نتوانید از پروتز یا بریج دندانی استفاده کنید، میتوانید از ایمپلنت دندانی کمک بگیرید.
علل احتمالی پس زدن ایمپلنت دندان
اگر ایمپلنت دندان در لثه شما محکم و استوار بماند، میگوییم که جراحی ایمپلنت با موفقیت انجام شده است. اما پس زدن ایمپلنت دندان میتواند نتیجه اتفاقات مختلفی مانند جراحی، رشد استخوان، پایین بودن کیفیت استخوان و … باشد.
عوامل خطر مختلفی نیز وجود دارند که می توانند احتمال پس زدن ایمپلنت دندان را افزایش دهد. همچنین، لازم است که برای پیشگیری از تخریب استخوان لثه و فک که ناشی از پس زدن ایمپلنت دندان میباشد، شکست ایمپلنت خیلی سریع تشخیص داده شود. از جمله عوامل احتمالی پس زدن ایمپلنت دندان عبارتند از:
-
ناهماهنگی ایمپلنت دندان
یکی از چالش برانگیزترین موضوع در جراحی ایمپلنت دندان، اطمینان از احاطه کامل ایمپلنت توسط استخوان است. قرار گرفتن ایمپلنت در استخوان، نمیتواند همیشه یک مکان ایدهآل برای ایمپلنت باشد.
در نتیجه، ایمپلنت و استخوان ممکن است جایگاه مناسبی نداشته باشند. هنگامی که ایمپلنت با استخوان هماهنگ نمیشود، تاجها یا همان روکشهای ساخته شده نامرتب به نظر میرسند، ممکن است لثهها عقب نشینی کنند و ایمپلنت در اطراف لثه قابل مشاهده باشد.
-
قالب گیری نادرست ایمپلنت دندان
مرحله بسیار مهمی که توسط متخصص ایمپلنت دندانی برای کاشت ایمپلنت انجام میشود، قالبگیری است. دندانپزشک قالب دندانهای شما را با مواد مناسب ایجاد میکند و سپس برای ساخت روکش به آزمایشگاه میفرستد.
درصورتیکه قالبگیری بهدرستی انجام نشود، روکش دندان نیز بهدرستی ساخته نمیشود. یک ناهماهنگی ساده و جزئی میتواند باعث ایجاد فاصله بین تاج و لثه شود و عملکرد دندان را تحتتأثیر قرار دهد. وجود فاصله میان تاج و لثه، باعث ورود باکتریهای مختلف به لثه میشود و این موضوع عفونت را به همراه خواهد داشت.
اگرچه عفونت ایمپلنت میتواند قابل درمان باشد؛ اما ممکن است دلیلی برای پست زدن ایمپلنت دندان و جایگزینی ایمپلنتهای دندانی باشد.
این موضوع میتواند هزینههای درمان شما را دو برابر کند. همچنین ممکن است سیمانی که تاج دندان جدید را به پایه ایمپلنت میچسباند در لثه ریخته شود و عفونت ایجاد گردد.
به همین خاطر است که تجربه دندانپزشک برای جراحی ایمپلنت بسیار ضروری است. در صورتی که جراحان بتوانند با دقت کار کنند، احتمال بروز خطا در قالب گیری کاهش پیدا می کند.
-
ایمپلنتها راحت هستند
ایمپلنتهای دندانی در استخوان فک شما قرار میگیرند تا شبیه ریشه دندان باشند و استحکام و پشتیبانی بهتری برای پروتز ایجاد کنند. در طول دوره بهبودی، استخوان فک شما در اطراف میله تیتانیوم در فک رشد میکند و میتواند آن را محکم در جای خود نگه دارد.
ثبات ایمپلنت باعث میشود که ایمپلنتها مانند دندانهای طبیعی باشند و احتمالاً شما فراموش خواهید کرد که این دندانها، مصنوعی هستند! روشهای دیگر جایگزینی دندانهای از دست رفته نمیتوانند این احساس را به شما بدهند و باعث ایجاد امنیت در هنگام جویدن غذا و یا احساس طبیعی بودن در دهان شما نمیشوند.
-
عفونت
پری ایمپلنتیت یکی از دلایل مهم پس زدن ایمپلنت دندانی است. مشخص نیست که عفونت یک بیماری است یا در اثر وجود یک جسم خارجی در حفره دهان به وجود میآید. التهاب ممکن است به دلیل تکثیر باکتری و با سرعت زیادی در دهان ایجاد شود.
پری ایمپلنتیت یا همان عفونت میتواند به لثه و استخوان اطراف ایمپلنت آسیب برساند و منجر به تحلیل استخوان یا پس زدن ایمپلنت دندانی شود. اگرچه این مشکل معمولاً قابل درمان است؛ اما ممکن است ایمپلنت نیاز به تعویض داشته باشد.
بیماران دیابتی، سیگاری ها و افرادی که بهداشت دهان و دندان خود را رعایت نمیکنند، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به عفونت پس از کاشت ایمپلنت دندان هستند.
-
آسیب عصبی
اگر ایمپلنت خیلی نزدیک به اعصاب دهان قرار گیرد، آسیب عصبی رخ میدهد. دندانپزشکان بیتجربه بهعلت نداشتن برنامه ریزی درمانی، معمولاً باعث بروز این مشکل میشوند. داشتن یک طرح درمانی مناسب به دندانپزشک این امکان را می دهد تا بهترین روش جایگذاری ایمپلنت را از نظر ساختاری و عصبی انتخاب کند.
-
عدم رعایت بهداشت دهان و پس زدن ایمپلنت
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان پس از کاشت ایمپلنت دندان، میتواند احتمال پس زدن ایمپلنت را افزایش دهد.
-
جوش نخوردن استخوان با ایمپلنت
تشکیل یک پیوند ساختاری میان استخوان و ایمپلنت تیتانیوم به معنای جوش خوردن استخوان با ایمپلنت است. این فرایند ممکن است هفتهها یا ماهها طول بکشد. اگر ایمپلنت بهطور کامل با استخوان فک ادغام نشود، میتواند از جای خود خارج شود یا شل به نظر برسد.
تراکم و سلامت استخوان دو عامل ضروری برای موفقیت ایمپلنت دندانی هستند. دندانپزشک میبایست قبل از کاشت ایمپلنت، سلامت استخوان شما را ارزیابی کند. عدم وجود تراکم استخوانی کافی میتواند منجر به نیاز به انجام عمل جراحی مجدد شود.
-
شکست پیچ ایمپلنت دندان
پیچ یا همان پست فلزی ایمپلنت با مواد فلزی قوی ساخته شده است، ولی میتواند شل و ضعیف شود. در این صورت احتمال شکستن این پیچ و پس زدن ایمپلنت دندانی وجود دارد.
-
واکنش آلرژیک به ایمپلنت دندان
براساس گفته انجمن دندانپزشکی استرالیا، هرگاه جسم خارجی وارد بدن شما شود، احتمال بروز عوارض جانبی وجود دارد. ایمپلنتهای دندانی و سایر مواد مرتبط با ایمپلنت ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی و پاسخهای خاص بدن شوند.
برای اطمینان از اینکه بهترین مواد برای درمان و کاشت ایمپلنت شما استفاده میشود، باید دندانپزشک خود را در مورد شرایط سلامتی یا سابقه آلرژی خود مطلع کنید.
علائم پس زدن ایمپلنت دندان
درحالحاضر ایمپلنتهای دندانی بهطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند. احتمالاً در سالهای آینده نیز این ایمپلنتها محبوبیت بسیار بیشتری پیدا خواهند کرد. این بدین معنی است که دندانپزشکان باید با عوارض ایمپلنت و پس زدن ایمپلنت دندانی، بیشتر از قبل مقابله کنند.
هر بیمار در صورت پس زدن ایمپلنت دندانی، باید برنامههای درمانی سفارشی دریافت کند. یعنی از تمامی گزینههای درمانی مطلع شود و رضایت خود را برای بهترین روش درمان اعلام کند. اگر در مراحل اولیه یا مراحل بعدی، پس زدن ایمپلنت دندانی را تجربه کنید، ممکن است شاهد علائم زیر باشید:
- دشواری در جویدن یا گاز زدن
- تورم، قرمزی یا التهاب لثه
- رکود لثه
- تحریک و تورم
- جابجایی یا لق شدن ایمپلنت یا دندان جایگزین شده
- درد و ناراحتی مداوم در اطراف ایمپلنت
عوارض خطرات ایمپلنت پس زده شده چیست؟
یکی از نگرانیهای رایج پس از کاشت ایمپلنت، احتمال پس زدن ایمپلنت دندان است. این اتفاق زمانی رخ میدهد که ایمپلنت نتواند بهخوبی با استخوان فک جوش بخورد یا بدن ایمپلنت را بهعنوان یک جسم خارجی شناسایی کند.
عواملی مانند عفونت، بیماریهای زمینهای و کیفیت استخوان میتوانند در این امر دخیل باشند. تشخیص بهموقع و درمان مناسب، از بروز عوارض جدیتر جلوگیری میکند.
- عفونت محل ایمپلنت
پری ایمپلنتایتیس (Peri-implantitis) یک التهاب عفونی در اطراف ایمپلنت است که میتواند باعث تحلیل استخوان و در نهایت، از دست رفتن ایمپلنت شود. این وضعیت با تورم، درد و ترشح چرک همراه است.
- آسیب به بافتهای اطراف
در مواردی که ایمپلنت دندان بهدرستی نصب نشده باشد یا دچار پس زدن شود، ممکن است به اعصاب، سینوسها یا رگهای خونی اطراف آسیب برساند. این نوع آسیب باعث بیحسی، درد مزمن یا حتی خونریزی شدید میشود.
- از دست رفتن استخوان فک
عدم موفقیت در یکپارچگی استخوانی (Osseointegration) میتواند منجر به تحلیل استخوان در ناحیه اطراف ایمپلنت شود. این مشکل نهتنها تهدیدی برای ثبات ایمپلنت است، بلکه فرایند جایگزینی مجدد را پیچیدهتر خواهد کرد.
- واکنشهای آلرژیک به مواد ایمپلنت
گرچه تیتانیوم بهعنوان مادهای زیستسازگار شناخته میشود، اما برخی بیماران ممکن است به آن یا آلیاژهای مورد استفاده حساسیت داشته باشند. این نوع حساسیت باعث تورم، خارش و عدمپذیرش ایمپلنت میشود.
- تشکیل بیوفیلم
بیوفیلمها لایههای باکتریایی هستند که میتوانند روی سطح ایمپلنت تشکیل شوند. این لایهها مقاومت بالایی در برابر آنتیبیوتیکها دارند و باعث عفونت مزمن و نهایتاً پس زدن ایمپلنت دندان میشوند.
- لق شدن ایمپلنت
اگر ایمپلنت دندان پس زده شود، در موقعیت خود شل شده و حرکت میکند. این وضعیت نهتنها عملکرد ایمپلنت را مختل کرده، بلکه میتواند به بافتهای اطراف آسیب برساند.
خطرات سیستمیک ناشی از پس زدن ایمپلنت دندان
- گسترش عفونت به سایر نقاط بدن: چنانچه عفونت محل ایمپلنت درمان نشود، از طریق جریان خون به سایر اندامها گسترش یافته و منجر به عوارضی مانند اندوکاردیت یا سپسیس میشود.
- بروز التهاب مزمن: پس زدن ایمپلنت دندان بهطور کامل میتواند منجر به ایجاد یک پاسخ التهابی مزمن در بافتهای پری ایمپلنت شده و به تحلیل استخوان و آسیب بافت نرم بینجامد.
چگونه از پس زدن ایمپلنت دندان جلوگیری کنیم یا آن را به حداقل برسانیم؟
برای جلوگیری از پس زدن ایمپلنت دندان، میتوانید از روشهای زیر کمک بگیرید:
-
عادات بهداشتی خوب دندان را تمرین کنید.
یکی از روشهای محدود کردن خطر عفونت پس از درمان ایمپلنت دندان، رعایت بهداشت دهان و دندان است. باکتریهایی که باعث عفونت میشوند، میتوانند به کمک مسواک زدن و کشیدن نخ دندان از لثه و دندانها دور شوند.
ممکن است تا زمانی که لثهها خوب نشدهاند، نتوانید روی ناحیه زخم را مسواک بزنید. اما ما به بیماران خود توصیه میکنیم به مسواک زدن و کشیدن نخ دندان برای دندانهای مجاور ادامه دهند. برای تمیز کردن محل زخم بدون آسیب رساندن به بخیه آن، میتوانید دهان خود را با آب نمک گرم بشویید.
-
از سیگار کشیدن خودداری کنید.
ترک سیگار راه خوب دیگری برای جلوگیری از تحریک لثه و پری ایمپلنتیت است. سیگار کشیدن و استفاده از محصولات تنباکو هر دو باعث افزایش خطر بیماری پریودنتال میشوند.
برای افزایش طول عمر ایمپلنتهای دندانی خود، بهتر است که قبل از جراحی سیگار یا محصولات تنباکویی را مصرف نکنید یا تا زمانی که ممکن است از مصرف آنها خودداری کنید. شاید ترک این دخانیات غیر ممکن به نظر برسد؛ اما میتوانید با دندانپزشک مشورت کنید تا راههای دیگری به غیر از ترک به شما پیشنهاد شوند.
-
رژیم غذایی خود را به طور موقت تغییر دهید.
به بیماران توصیه میشود پس از کاشت ایمپلنت دندان، بهطور موقت رژیم غذایی خود را تغییر دهند. مصرف غذاهای سفت یا جویدنی میتواند باعث ایجاد درد در دندان شما شود و روند بهبودی شما را کندتر کند و یا باعث ایجاد آسیب به بخیهها و زخمهای شما شود که همگی روی پس زدن ایمپلنت دندان مؤثر هستند.
پس از کاشت ایمپلنت دندان به هر بیمار توصیههای رژیم غذایی پس از ایمپلنت داده میشود. بهطور کلی، بیماران باید در 24 ساعت اول پس از عمل مایعات مصرف کنند و تا هفته اول نیز غذاهای نرم میل کنند.
-
دستورالعمل های مراقبت های بعد از ایمپلنت
عفونت خطر قابلتوجهی برای هر عمل جراحی در دهان است. عفونت باعث التهاب بافت میشود و ممکن است ایمپلنت با استخوان فک ادغام نشود. برای کاهش خطر عفونت ممکن است یک آنتی بیوتیک خوراکی یا شستوشوی دهان با یک دهانشویه ضدباکتری برای بیماران تجویز شود.
برای کاهش خطر عفونت و پس زدن ایمپلنت دندانی، بیماران باید داروهای توصیه شده را مصرف کنند و مطابق با دستورالعمل، دندانها و دهان را شستوشو و مراقبت از دندان ایمپلنت را انجام دهند.
پیشگیری از عوارض مرتبط با پس زدن ایمپلنت دندان
- ارزیابی دقیق پیش از کاشت ایمپلنت: انجام اسکنهای استخوانی برای بررسی تراکم استخوان و مطالعه دقیق سابقه پزشکی بیمار، برای کاهش خطرات حیاتی است.
- انتخاب مواد مناسب: استفاده از ایمپلنتهای باکیفیت و تائید شده، احتمال بروز حساسیت یا عوارض دیگر را کاهش میدهد.
- رعایت بهداشت دهان و دندان: تمیز نگهداشتن ناحیه اطراف ایمپلنت، خطر عفونت و تشکیل بیوفیلم را کاهش میدهد.
- مدیریت شرایط پزشکی مزمن: کنترل بیماریهایی مانند دیابت و اجتناب از سیگار، نقش اساسی در افزایش موفقیت درمان دارد.
- پیگیری منظم و مراقبتهای پس از جراحی: ویزیتهای دورهای برای اطمینان از وضعیت مناسب ایمپلنت و شناسایی مشکلات در مراحل اولیه ضروری است.
آیا روشی برای درمان پس زدن ایمپلنت دندان وجود دارد؟
پس زدن ایمپلنت دندان یک عارضه نادر اما بالقوه جدی است که احتمال دارد پس از کاشت رخ دهد. این عارضه بهدلیل عفونت، عدم یکپارچگی استخوانی یا حساسیت به مواد ایمپلنت ایجاد میشود.
خوشبختانه، روشهای مختلفی برای درمان و مدیریت این وضعیت وجود دارد که بسته به شدت مشکل و علت اصلی انتخاب میشوند.
-
درمان عفونت
یکی از رایجترین دلایل پس زدن ایمپلنت دندان، عفونت است. برای درمان این مشکل، دندانپزشک آنتیبیوتیک تجویز میکند. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به تمیز کردن عمیق محل عفونت و حتی جراحی باشد. این روش درمانی، با هدف از بین بردن باکتریهای عامل عفونت و ایجاد شرایط مناسب برای بهبودی بافتها انجام میشود.
-
جراحی تجدیدنظر
در صورت عدم موفقیت ایمپلنت و وجود عفونت شدید، جراحی تجدیدنظر الزامی است. برای این جراحی، ایمپلنت معیوب خارج شده و پس از یک دوره بهبودی بافتهای پریایمپلنت، ایمپلنت جدیدی جایگزین میگردد.
-
پیوند استخوان
یکی از دلایل اصلی پس زدن ایمپلنت دندان، کمبود تراکم استخوان است. از این رو، قبل از کاشت ایمپلنت جدید، پیوند استخوان انجام میشود. پیوند استخوان به تقویت استخوان فک کمک کرده و شرایط را برای نگهداری بهتر ایمپلنت جدید فراهم میکند.
-
آزمایش آلرژی و جایگزینی مواد
در برخی موارد، بیمار به مواد تشکیلدهنده ایمپلنت، مانند تیتانیوم، حساسیت نشان میدهد. در این صورت، با انجام آزمایش آلرژی، میتوان از ایمپلنتهای ساخته شده با مواد جایگزین مانند زیرکونیا استفاده کرد.
-
مراقبتهای مداوم
حتی پس از درمان موفقیتآمیز پس زدن ایمپلنت دندان، مراقبتهای منظم دندانپزشکی بسیار مهم است. ویزیتهای منظم دندانپزشکی، امکان پایش موفقیتآمیز ایمپلنت و تشخیص زودهنگام عوارض احتمالی را فراهم میآورد.
بیماری پری ایمپلنتیت چگونه رخ میدهد؟
بیماری پری ایمپلنت زمانی رخ میدهد که باکتریها در اطراف خط لثه و پایه ایمپلنت جمع شوند. این مشکل میتواند باعث ایجاد آسیب در لثه و استخوان اطراف ایمپلنت و تحلیل استخوان یا پس زدن ایمپلنت شود.
در حالی که این مشکل قابل درمان است؛ اما در اکثر موارد نیاز به تعویض خواهد داشت. بیماران دیابتی، سیگاریها و افرادی که بهداشت دهان و دندان خودشان را رعایت نمیکنند، در معرض این بیماری هستند.
میزان موفقیت ایمپلنت دندانی چقدر است؟
میزان موفقیت کاشت ایمپلنت دندان بسته به محل قرارگیری ایمپلنت در فک متفاوت است. ولی بهطور متوسط ایمپلنتهای دندانی در 98 درصد مواقع موفقیتآمیز هستند. طول عمر ایمپلنت دندانی ممکن است با در نظر گرفتن تکنیکهای مراقبت، افزایش پیدا کند و حتی به یک عمر برسد.
همچنین طبق مطالعات انجام شده، ایمپلنتهای فک پایین 95 درصد موفقیت طی 5 سال و ایمپلنتهای فک بالا 90 درصد موفقیت طی 5 سال دارند. با توجه به اینکه فک بالا تراکم استخوانی کمتری نسبت به فک پایین دارد، میزان موفقیت کاشت ایمپلنت در فک بالا کمی کمتر است.
این موضوع کاشت ایمپلنت را برای دندانپزشک چالش برانگیزتر میکند و ممکن است باعث ایجاد مشکل در ادغام استخوان فک با ایمپلنت شود.
جایگزین برای ایمپلنت چیست؟
روشهای جایگزین زیادی برای ایمپلنت وجود دارند که میتوانید بسته به نظر دندانپزشک و شرایط دندان و دهان خودتان، از آنها کمک بگیرید. ضروری است در مورد ترجیحات و شرایط سلامتی خود با دندانپزشک صحبت کنید. روشهای جایگزین دیگر برای ایمپلنت دندان عبارتاند از:
- پروتز کامل
پروتز کامل که با نام دندان مصنوعی نیز شناخته میشود، جایگزین مصنوعی برای دندانهای طبیعی از دست رفته است. برخی از پروتزهای دندانی برای جایگزینی چند دندان از دست رفته ساخته میشوند. برخی از انواع دیگر میتوانند جایگزین تمام دندانها، لثهها و بافتهای اطراف دندان شما شوند.
- دندان مصنوعی پارسیل
اگر چند دندان سالم در دهان باقی مانده باشد؛ اما چندین دندان از دست رفته و نیاز به تعویض داشته باشند، ممکن است به دندان مصنوعی پارسیل نیاز داشته باشید.
در این روش دندانها روی یک پروتز پارسیل به یک قاب پلاستیکی متصل میشوند که با رنگ لثه شما مطابقت دارد. این روش باعث همخوانی دندانهای مصنوعی با دیگر دندانهای شما میشود.
- بریج دندانی ثابت
بریجهای ثابت برخلاف پروتزهای کامل یا پارسیل متحرک نیستند. دندانپزشک شما بریج را در فضایی با مواد باندینگ خاصی با استفاده از دندانهای کنار (بهعنوان تکیه گاه) قرار میدهد. در نهایت فقط دندانپزشک قادر است که این بریج دندانی را از روی دندانهای شما بردارد.
هزینه ایمپلنت دندان در کلینیک دکتر نازنین نوربخش
کلینیک دکتر نازنین نوربخش با استفاده از تکنولوژی و مواد پیشرفته، ایمپلنت دندان را با نرخ موفقیت بالایی انجام میدهد. قیمت ایمپلنت دندان بسته به نیازهای فردی، از جمله درمانهای مقدماتی مانند پیوند استخوان یا سینوس لیفت، متفاوت است.
- نوع ایمپلنت: ایمپلنتهای تیتانیوم استاندارد هستند، درحالیکه ایمپلنت زیرکونیا بهدلیل خواص ضد حساسیت، هزینه بیشتری خواهد داشت.
- اقدامات اضافی: پیوند استخوان، سینوس لیفت یا کشیدن دندان میتواند هزینه کلی را افزایش دهد.
- تعداد ایمپلنتهای مورد نیاز: ایمپلنتهای تک دندانی ارزانتر از ترمیمهای کامل قوس دندانی هستند.
- محل قرارگیری ایمپلنت: کاشت ایمپلنتهای ناحیه مولار تخصصیتر است و نیاز به دقت بیشتری دارد. از این رو بر هزینه نهایی تأثیر میگذارد.