عکس CBCT دندان چیست؟

اگر در جست‌وجوی عبارت عکس CBCT دندان به این مقاله رسیده‌اید، احتمالا سؤالاتی ازین دست در ذهنتان دارید: عکس سی‌بی‌سی‌تی دندان چیست؟ در چه شرایطی دندانپزشک به تصویر CBCT نیاز دارد؟ عکس CBCT دندان برای ایمپلنت چه اهمیتی دارد؟ مزایای عکس CBCT نسبت به تصویربرداری با اشعه ایکس معمولی چیست؟ آیا رادیوگرافی CBCT عوارضی هم دارد؟

در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی دکتر نوربخش، پرتکرارترین سوالات شما درباره عکس CBCT را پاسخ می دهیم.

بدون تردید در سال‌های گذشته، فناوری‌های نوین در حوزه دندان‌پزشکی پیشرفت چشمگیری داشته‌اند. یکی از این تکنولوژی‌ها، تصویربرداری CBCT است که با ارائه جزییات کامل، امکان قراردادن پایه ایمپلنت و پروتز را در مسیر درست و با طول و قطر مناسب برای دندانپزشکان فراهم کرده است.با کمک تصویر CBCT به دست آمده، پروسه جراحی ایمپلنت به صورت دقیق تر و کارآمدتر انجام می شود.

در حقیقت دندانپزشکان زمانی از رادیوگرافی CBCT استفاده می‌کنند که به تصاویر سه‌بعدی از ساختار‌ دندان ها، بافت‌های نرم، مسیر‌های عصبی و استخوان در ناحیه جمجمه و صورت نیاز باشد. این موارد با کمک عکس معمولی OPG که تصویر دو بعدی فراهم میکند امکان پذیر نیست، در نتیجه دندانپزشک به شما توصیه می کند عکس CBCT تهیه کنید.

در ادامه این متن همراه ما باشید تا بیشتر در مورد این نوع تصاویر رادیولوژی دندان صحبت کنیم:

عکس CBCT دندان چیست؟

عکس CBCT در واقع نوعی رادیو گرافی اشعه X است که بجای تصویر دو بعدی یک تصویر سه بعدی (3D) به دندانپزشک می دهد که امکان برنامه‌ریزی دقیق تر برای درمان های ارتودنسی و کاشت ایمپلنت فراهم میکند. این رادیوگرافی زمانی توصیه میشود که تصویربرداری معمولی (OPG) کاربرد نداشته باشد.

عکس سی‌بی‌سی‌تی دندان، نوعی سی‌تی‌اسکن و نتیجه اشعه ی مخروطی شکلی است که به فک تابانده میشود .  این عکس رادیولوژی دندان با کمک فناوری تصویربرداری دیجیتال از اشعه ایکس و دیتا‌های پردازش شده توسط کامپیوتر برای ایجاد یک تصویر سه‌بعدی با وضوح بالا و جزئیات دقیق از دندان‌ها و فک استفاده می‌کند. این نوع عکس را می‌توان یک جایگزین عالی برای تصویربرداری معمولی از دندان در نظر گرفت.

اسکن CBCT با پرتو مخروطی، تصاویر دقیقی از استخوان می‌گیرد که برای ارزیابی بیماری‌های فک، دندان، ساختار‌های استخوانی صورت، حفره بینی و سینوس‌ها کاربرد دارد.

نحوه انجام عکس CBCT بدین صورت است که منبع تابش اشعه X و دتکتور (گیرنده تصویر) همزمان شروع به یک چرخش ۳۶۰ درجه دور سر شما می کنند. در این پروسه از چندین زاویه مختلف از هر نقطه تصویر برداری می شود و در نهایت این تصاویر دریافتی به یک تصویر سه بعدی دقیق تبدیل می گردد. تصاویر به دست آمده توسط کامپیوتر بازسازی می شود و متخصص رادیولوژی، ابعاد و نیازمندی های دندانپزشک شما را تعیین و به صورت کلیشه، چاپ می کند.

کاربرد‌های عکس CBCT دندان چیست؟

عکس رادیوگرافی CBCT می‌تواند بطور کامل و دقیق، اطلاعات ساختار‌ توده استخوانی فک، مسیر‌های عصبی، ساختار دهان، استخوان فک بالا و پایین، سینوس، حفره بینی و بافت‌های نرم دهان و دندان در اختیار جراحان و دندانپزشکان قرار دهد.

کاربردهای عکس CBCT عبارتند از:

• برنامه‌ریزی جراحی برای دندان‌های نهفته
• بررسی قوام و دنسیتی استخوان
• کاشت دقیق ایمپلنت‌ دندان
• تشخیص اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
• ارزیابی فک، سینوس‌ها، کانال‌های عصبی و حفره بینی
• تشخیص، اندازه‌گیری و درمان تومور‌های فک، دهان و صورت
• تعیین جهت دندان و ساختار استخوان فک
• تعیین محل منشأ درد یا آسیب‌شناسی بیماری دندان
• تجزیه و تحلیل سفالومتری
• برنامه‌ریزی قبل از انجام جراحی ترمیمی

چگونه برای عکس CBCT دندان آماده شویم؟

در حالت معمول، برای گرفتن رادیوگرافی سی‌بی‌سی‌تی نیاز به آمادگی خاصی ندارید؛ البته همانند تصویربرداری‌های معمولی با اشعه ایکس به این نکته توجه داشته باشید که باید هر چیزی که در اسکن سی‌بی‌سی‌تی دندان اختلال ایجاد می‌کند را از خود جدا کنید. برای این منظور کافی است اشیا فلزی همچون گوشواره، سنجاق‌سر، عینک و گردن‌بند خود را درآورید و ترجیحا از قبل یک لباس راحت بپوشید.

همچنین در صورتی که باردار هستید یا در دوران شیردهی قرار دارید، حتما به دندانپزشک و رادیولوژیست اطلاع دهید. در این موارد معمولا از محافظ سربی یا روش‌های تصویربرداری دیگر استفاده می‌ شود.

اکنون که با عکس سی‌بی‌سی‌تی دندان آشنا شدید، به مهمترین مزیت های آن می پردازیم:

مزایای عکس CBCT دندان چیست؟

مهمترین مزایای عکس CBCT دندان عبارتند از:

• میزان تشعشعات پراکنده را کاهش داده و در نهایت تصویری دقیق‌ ارائه می‌دهد.
• به دلیل ارائه جزییات دقیق، انجام آن برای کاشت ایمپلنت ضروری است و به موفقیت درمان هایی چون ارتودنسی و جراحی های دهان و دندان کمک شایانی می کند.
• بدون درد، غیرتهاجمی و بسیار دقیق است.
• به صورت هم‌زمان از استخوان فک و بافت نرم تصویربرداری می‌کند.
• پس از اتمام عکس‌برداری، اثر هیچ پرتویی در بدن بیمار باقی نمی ماند.
• طیف گسترده‌ای از زوایا و نما‌های مختلف دندان و فک را ثبت می کند.

آیا رادیوگرافی CBCT عوارض دارد؟

با وجود مزایای بسیار عکس CBCT، ممکن است شما نگران عوارض این نوع تصویربرداری از دهان و دندان باشید.

توجه داشته باشید که انجام رادیوگرافی CBCT هیچ گونه عارضه ای ندارد. مگر در شرایط خاص که این موضوع برای تمام رادیوگرافی ها صدق می کند. مثلا اگر باردار و یا در دوران شیر دهی هستید باید به پزشکتان اطلاع دهید.

همچنین عکسبرداری CBCT باید توسط دندانپزشک بصورت دقیق تجویز شود و اگر نیاز به تکرار باشد باید در بازه زمانی و با فاصله مشخص، انجام گیرد تا میزان پرتو های دریافتی بدن شما به حداقل کاهش یابد.

گفتار پایانی

 عکس CBCT دندان تصاویری بسیار دقیق برای انجام درمان های تخصصی به دندانپزشک شما ارائه می دهد. اگر کاندید درمان ایمپلنت، ارتودنسی، جراحی کیست و یا خارج کردن عفونت دهان و دندان هستید، بدون داشتن تصویر سی‌بی‌سی‌تی، ممکن است درمان شما بصورت کاملا دقیق انجام نشود به همین دلیل دندانپزشک با تجربه و دقیق در این موارد معمولا عکس CBCT را برایتان تجویز می کند.

اگر درباره عکس سی‌بی‌سی‌تی دندان سوالی دارید، میتوانید از طریق ارتباط با کلینیک دندانپزشکی دکتر نوربخش با متخصصین دندانپزشک مشاوره کنید.

 حال نوبت شماست که بگویید آیا تا به حال تجربه عکس‌برداری CBCT را داشته‌اید؟