روکش دندان یکی از جذاب ترین و مؤثرترین روش های ترمیم و حفظ دندان های به شدت تخریب شده و در حقیقت یکی از روش های موثر در ترمیم دندان هایی است که شاید به روش مستقیم (امالگام و کامپوزیت) نتوان آنها را ترمیم کرد. با گذشت سال ها، روکش ها به عنوان یک راه حل بی نظیر در دندانپزشکی شناخته شده و تبدیل به یک ابزار اساسی جهت ترمیم دندان ها و بهبود زیبایی لبخند انسان ها شده اند.
روکش دندان یک پوسته فوق العاده نازک از سرامیک (به رنگ دندان)، بر روی دندان چسبانده می شود و در مواردی مانند: ضعیف شدن مینای دندان، دندان های به شدت تخریب یا عصب کشی شده، تغییر رنگ دندان ها، شکسته شدن یا ترک بر داشتن دندان به کار می روند. در واقع روکش زمانی کاربرد دارد که ترمیم های روتین دندانی مانند: ترمیم های هم رنگ یا آمالگام، توانایی یا استحکام لازم در برابر نیروهای جویدن، نداشته باشند و این اتفاق زمانی می افتد، که تعداد زیادی از دیواره های دندان از بین رفته باشد.
در این مقاله، به طور تخصصی در مورد روکش دندان صحبت خواهیم کرد. پس تا پایان این مطلب کاربردی با ما همراه باشید.
روکش دندان یا تاج دندان (Dental Crown) چیست؟
روکش دندان یک پوشش کلاه مانند ثابت است که بر روی دندان های آسیب دیده نظیر دندان های شکسته، تراشیده، فرسوده، دندان های کوتاه یا دندان هایی که تغییر رنگ داده اند، نصب می شود. این پوشش ثابت می تواند از جنس های مختلفی مانند فلز سرامیک کامپوزیت ویا ترکیبی از این ها باشد که به صورت یک کلاهک ساخته می شود و به دقت متناسب با شکل، اندازه و رنگ مطلوب دندان پوشانده می شود. در بعضی موارد این روکش ها به صورت کامل دندان را پوشش نمی دهد به صورت نصفه یا بخشی از دندان ها را بازسازی می کند که روکش های سه چهارم ،آنله یا اورلی خوانده می شود. در هر صورت استفاده از روکش های دندانی باعث زیبایی و استحکام دندان های فرسوده می شوند و می توانند درمانی موثر برای ترمیم و بهبود دندان های آسیب دیده باشند.
بهترین زمان مراجعه به دندانپزشک
انجام روکش دندان در کلینیک دندانپزشکی دکتر نوربخش بر اساس نیاز های دندان و تشخیص پزشک توصیه می شود. مواردی که باعث تصمیم گیری و پیشنهاد روکش برای دندان شما می شود بستگی به موارد زیر دارد:
- وسعت ترمیم یا پوسیدگی ایجاد شده: اگر دندان شما دارای ترمیم خیلی وسیع یا پوسیدگی هست که با ترمیم های معمولی قابل اصلاح نیست و ریسک شکستن و ترک خوردن مجدد دارد ممکن است ما روکش های دندانی مانند اورلی یا آنله را به شما پیشنهاد کنیم.
- دندان های شکسته یا ترک خورده: اگر دندان شما به هر علتی شکستگی وسیعی دارد یا ترمیم قدیمی که دچار شکستگی شده باید از روکش دندانی استفاده کنیم.
- درمان ریشه دندان: در برخی موارد، بعد از درمان ریشه دندان، دندان نیاز به روکش درمان دارد. در این صورت، روکش دندان به عنوان یک روش تعمیر دندان تخریب شده مورد استفاده قرار می گیرد.
- تغییر شکل و موقعیت دندان: در برخی موارد، به دلیل تغییر موقعیت دندان در قوس فکی ممکن است از روکش های دندانی برای ایجاد ظاهر مناسب برای دندان ایجاد کنیم.
- بهم ریختگی دندان ها: در برخی موارد، که دندان ها بهم ریختگی خیلی خفیفی دارند و بیمار حاضر نیست از روش ارتودنسی استفاده کند، استفاده از روکش به همراه لمینت می توان پیشنهاد کرد.
تصمیم نهایی در مورد انجام روکش دندان باید حتما توسط دکتر نوربخش گرفته شود. در کلینیک متناسب با وضعیت دندان های شما، نیاز های دندانی و اهداف درمانی شما، توصیه های لازم را ارائه دهد و زمان مناسب برای انجام روکش دندان را مشخص کند.
انواع روکش دندان
انواع مختلف روکش های دندانی جهت ترمیم دندان ها عبارت هستند از:
- روکش تمام سرامیک: امروزه از محبوبیت بالایی برخوردار است که خود تمام موارد و نیاز های دندان مانند استحکام بالا و ظاهر طبیعی و زیبا وسلامت لثه را برای شما به ارمغان می اورد٫روکش تمام سرامیک مدل های مختلفی مانند ایمکس ، ایمپرس ، گلس ،زیرکونیا ،الیتیوم دی سیلکات و… دارد معمولا در مواردی که استحکام برای ما خیلی اهمیت داشته باشد از انواع زیرکونیم استفاده استفاده می کنیم٫ودر مواردی که زیبایی و استحکام الویت داشته باشد بخصوص در دندان های جلویی از موارد ایمکس و بقیه موارد استفاده می شود.
- روکش تمام فلزی (Full Metal Crown):
– این نوع روکش دندانی از مواد فلزی (مانند طلا یا پالادیوم) بدون لایه سرامیکی روی دندان ساخته می شود.
– روکش تمام فلزی به دلیل دوام بالا و مقاومت، در برابر جویدن بسیار مناسب است.
– این نوع روکش به دلیل داشتن ظاهری فلزی، معمولا در دندان‌های خلفی استفاده می شود و برای دندان های قدامی مناسب نیست. - روکش PFM (Porcelain-Fused-to-Metal):
– این نوع روکش های دندانی بیس فلزی دارند و روی آنها با یک لایه پرسلن یا چینی پوشانده می شود.این روکش ها درگذشته بسیار استفاده می شدند ولی امروزه از محبوبیت کمتری نسبت به سایر انواع روکش های دندانی برخوردار هستند.نسبت به ر‌کش های تمام سرامیک مقاوت بیشتری در مقابل شکستن دارند ولی از لحاظ زیبایی و سلامت لثه ضعیف تر از موارد تمام سرامیک عمل می کنند اما در مواردی بخصوص روکش های ایمپلنت هنوز گزینه انتخابی برای بسیاری از دندانپزشکان هستند - روکش فولادی ضد زنگ (Stainless Steel Crown – SSC):
– این روکش ها از فولاد ضد زنگ ساخته می شوند و معمولا برای دندان های شیری نوجوانان استفاده می شوند.
– دارای دوام بالا و مقاومت بسیار خوبی هستند به طور طبیعی با رویش دندان های دائمی، می ریزند. - روکش های زرین (Gold Crown):
-روکش‌های رزینی در واقع نوعی از موادهای شبیه به کامپوزیتی و موقت هستند که برای ساخت روکش های موقتی استفاده می شوند.
لطفا توجه داشته باشید که انتخاب نوع روکش دندان بستگی به وضعیت دندان، نیاز های درمانی و توصیه های دندانپزشک شما دارد. برای تعیین نوع مناسب روکش، بهتر است با دندانپزشک خود مشورت کنید.
روکش تمام سرامیک
روکش ها در دسته ی خدمات زیبایی و پروتز قرار می گیرند زیرا به زیبایی لبخند و مرتب دیده شدن دندان کمک می کند، همچنین دارای ویژگی های محافظتی و بازسازی کننده نیز هستند و ممکن است نیاز به درمان های گسترده تر را از بین ببرند.از دیگر مزایای روکش های تمام سرامیک:
- طول عمر بالا.
- به بهبود ظاهر لبخند کمک می کند.
- نسبت به روکش های زیر فلزی محافظه کارانه تر می باشد و نیاز به برداشت نسج کمتری از دندان را دارند.
- باعث سیاهی یا تغییر رنگ لثه ها مانند روکش های زیر فلزی (pfm) نمی شود.
- استحکام بالاتری نسبت به روکش زیر فلزی دارد.
صرف نظر از مواردی که روکش های دندانی باعث حفط و نگهداری دندان می شود، در موارد بسیاری مسائل مربوط به زیبایی را حل کنند، از جمله:
- سایش مینای دندان: مینای دندان ممکن است با گذشت زمان به طور طبیعی ساییده یا کدر شود (مصرف نوشابه، چای یا قهوه، سیگار کشیدن و استفاده از برخی از داروهای خاص یا حتی ژنتیک).
- فرسودگی دندان: با افزایش سن، به طور طبیعی دندان ها فرسوده می شوند. چنین دندان هایی به احتمال زیاد خرد می شوند، ترک بر می دارند و یا ظاهری ناهموار به خود می گیرند. در نتیجه، روکش ها می توانند ظاهر طبیعی دندان های سالم و جوان را بازیابی و ترمیم کنند.
- دندان های ناصاف (نامرتب): اینجور دندان ها می توانند به دلیل: بهم فشردن و ساییدن دندان ها، فرسوده شدن و شکستن و یا به خاطر بد روی هم قرار گرفتن دندان های بالا و پایین باشد. در مواردی که بیمار به دلیل مشکلات لثه، سن و محدودیت هایی از این قبیل نمی تواند از درمان ارتودنسی استفاده کند و به دلیل از بین رفتن مینا، نمی تواند از لمینت سرامیکی استفاده کند، روکش های تمام سرامیک بهترین گزینه برای اصلاح طرح لبخند و زیبایی دندان های می باشد.
- تغییر رنگ: تغییر رنگ دندان ممکن است کاملا از طریق سفید کردن دندان ها انجام نشود. در چنین مواردی، روکش ها می توانند کارساز باشند.
مطلب مرتبط: اینله و آنله
طی مشاوره ای که دندانپزشک با شخص مورد نظر دارد، ابتدا سلامت دهان و دندان وی را ارزیابی می کند و تمام گزینه های درمانی موجود را مورد بحث قرار می دهند ( بیشتر دندانپزشکان ترجیح می دهند به بیماران گزینه هایی ارائه دهند که کمترین تهاجمی را داشته باشند). که معمولا همانطور که در بالا اشاره شد، اگر استفاده از روکش ها جنبه زیبایی داشته باشد، ابتدا استفاده از لمینت های سرامیکی توصیه می شود، اما در صورت تضعیف مینای دندان یا وجود سایش دندانی استفاده از روکش های تمام سرامیک و زیرکونیا توصیه می شود.
مزایا و فواید انواع روکش های دندانی
روکش یکی از روش های متداول در دندانپزشکی است و دارای مزایا و فواید بسیاری می باشد، برخی از این مزایا عبارت هستند از:
- ترمیم و تقویت دندان: روکش ها می توانند به ترمیم دندان های شکسته و فرسوده بپردازند و به آن ها استحکام بدهند. این روش می تواند به دندان های ضعیف و فرسوده کمک کند و آن ها را تقویت کند.
- حفاظت از دندان ها: انواع روکش ها می توانند نقش یک لایه محافظ را داشته باشند. این روش می تواند دندان ها را در برابر فشار های زیاد محافظت کند.
- بهبود ظاهر دندان ها: از روکش ها به عنوان یک گزینه ایده آل جهت زیبایی دندان ها استفاده می کنند. روکش ها می توانند منجر به اصلاح رنگ دندان ها، شکل و اندازه آن ها شوند.
- دوام و طول عمر طولانی: روکش ها را به طور معمول از مواد ماندگار و مقاوم مانند پرسلن یا اکریلیک می سازند. این خصوصیات به آنها دوام و طول عمر طولانی می بخشد.
- راحتی و سهولت استفاده: انواع روکش دندان به راحتی قابل نصب بوده و می توان آن ها را به سادگی از دندان جدا کرد. همچنین، می توان آن ها را به راحتی مطابق با سایز و شکل دندان ها طراحی کرد.
مراحل ساخت
مراحل ساخت روکش عبارتند از:
- قرار ملاقات اول پزشک وضعیت دندان اولیه را می بیند اگر نیازهای درمانی از جمله افزایش طول تاج ، ترمیم زیر روکش و یا نگرانی های دیگری که درمورد دندانی که کاندید درمان روکش هست انجام می شود و سپس بعد از آماده سازی قالبگیری انجام می شود.باتوجه به نیاز شما و پیشنهاداتی که دکتر به شما می دهد قبل از مرحله آماده سازی شما باید مدل روکش خود را انتخاب کنید
- پس از آماده سازی دندان اقدام به تهیه قالب با توجه به نوع روکش انتخابی شما می شود که می تواند یا به صورت سنتی باشد که با مواد قالبگیری انجام می شود یا با استفاده از روش های دیجیتال که با اسکنر قالبگیری دیجیتال از دندان شما انجام می شود و معمولا پس از گذشت سه هفته روکش شما با توجه به توصیه پزشک به صورت نیمه ساخته برای امتحان و بررسی دقیق تر به مطب ارسال می شود٫در مطب دکتر نوربخش توصیه می شود به خصوص در موارد روکش های ایمپلنت یا چند واحدی قبل از ارسال روکش فاینال توسط لابراتوار یک مرحله امتحانی به صورت مدل های پیش ساخته برای امتحان ارسال شود و پس از بررسی های دقیق تر روکش نهایی ارسال شود.پس از ارسال روکش از لابراتوار وکش به صورت موقت یا دائم با توجه به تشخیص پزشک چسبانده می شود.
مراقبت های لازم
روکش ها معمولا بسیار بادوام هستند اما نیاز به مراقبت های بهداشتی مثل مسواک و نخ دندان دارند. در صورت شکسته شدن روکش ها قابل ترمیم نیستند و باید مجدد ساخته شوند، بنابراین باید از جویدن و گاز زدن اجسام سخت خود داری شود. که می توان به موارد زیر برای مراقبت های پس از روکش دندان اشاره کرد:
- مسواک زدن حداقل دو بار در روز برای جلوگیری از عفونت.
- اجتناب از گاز زدن مواد سفت یا جویدن یخ با دندان ها.
- اجتناب از جویدن اجسام سخت و غذا های سفت و چسبناک.
- دقت بیشتر هنگام استفاده از نخ دندان.
- در صورت تورم و درد، مصرف دارو بر اساس دستور دندانپزشک.
برای کاهش خطر آسیب
- از گاز زدن و جویدن اجسام سخت خودداری کنید.
- از دندان خود برای باز کردن یا پاره کردن بسته ها استفاده نکنید.
- از خوردن برخی از غذاهایی که ممکن است باعث آسیب شوند نیز چشم پوشی کنید.
از طرف دیگر، دندان ها را طبق معمول مسواک بزنید و از نخ دندان و خمیردندان بدون ساینده استفاده کنید. از آنجا که روکش ها قابلیت جلا و صیقلی شدن شان به شدت بالاست، خطر رنگ آمیزی آنها کاهش می یابد. با این وجود مسواک زدن بعد از نوشیدن قهوه، چای، نوشابه و… توصیه می شود.
روکش دندان یک روزه
معمولا امروزه با استفاده از روش های دیجیتال و وجود دستگاه های CAD/CAM برای بیمارانی که بسیار عجله دارند پس از قالبگیری دیجیتال و اسکن فایل به لابراتوار ارسال می شود و در مطب ب صورت یک روزه و درتایم کوتاهی یک روکش آماده و آماده ی نصب می شود که این روش باعث صرفه جویی در زمان شما می شود٫ اما باید توجه داشته باشید که تمام روکش ها نیاز به چکاپ دارند که بعدش مطمئن شویم مشکلی وجود ندارد.
جهت انجام روکش های دندانی به کجا مراجعه کنیم؟
کلینیک دندانپزشکی دکتر نوربخش روکش مناسب برای شما را با استفاده از روش های دیجیتال طراحی می کند و با بازه متفاوتی از قیمت ها به شما ارائه می دهد.
انتخاب دندانپزشکی ماهر برای روکش بسیار اهمیت دارد. چون اگر روکش به خوبی ساخته نشود ممکن است باعث بروز التهاب لثه ،گیر غذایی و ازبین رفتن دندان زیرین شود دندانپزشک باید با مهارت و حوصله در صورت ایراد روکش آن را به لابراتوار مرجوع و مجدد اطلاح کند و تمام مراحل کار را به صورت دقیق ارزیابی کند بنابراین در انتخاب دندانپزشک دقت و وسواس بالایی داشته باشید.
در کلینیک دکتر نوربخش تمام مراحل چه به صورت دیجیتال چه به صورت معمولی مرحله به مرحله توسط خود خانم دکتر نوربخش چک می شود تا بهترین گزینه با کمترین ایراد به شما ارائه شود.
Originally posted 2023-02-23 17:43:10.
