دندان درد در بارداری | راهکار طبیعی برای کاهش دندان درد در بارداری

بارداری، یکی از زیباترین و درعین‌حال حساس‌ترین دوره‌های زندگی برای هر زنی است. در این دوران، بدن مادر تغییرات شگرفی را تجربه می‌کند که گاهی اوقات با مشکلاتی همراه است. یکی از این مشکلات رایج، دندان درد است.

بسیاری از خانم‌های باردار در طول این دوران، به‌دلایل مختلفی از جمله تغییرات هورمونی، افزایش حساسیت لثه‌ها و کمبود برخی مواد معدنی، دچار دندان درد می‌شوند. دندانپزشکان این توصیه را می‌کنند که حتماً میزان مراقبت از دندان‌ها در این دوران بیشتر از قبل شود. البته متأسفانه به دلایل مختلفی امکان بروز درد دندان در این دوران تقریباً اجتناب‌ناپذیر است.

کمترشدن مواد مغذی موجود در بدن، تغییر سطح هورمون‌ها و رشد دندان عقل از جمله عواملی هستند که در این دوران باعث مشکلات دندان می‌شوند. خوشبختانه چند داروی ایمن و بدون ضرر و هم درمان‌های خانگی مؤثر برای تسکین درد در این دوران وجود دارد.

توجه داشته باشید که در این دوران به دلیل افزایش التهاب لثه احتمال ابتلا به بیماری‌های دندان بیشتر از قبل است؛ بنابراین توصیه می‌شود برای جلوگیری از دندان درد در بارداری حتماً قبل از اقدام برای بارداری درمان‌ها و مراقبت‌های لازم دندانپزشکی را انجام دهید برای جلوگیری از دندان درد در بارداری حتماً قبل از اقدام برای بارداری درمان‌ها و مراقبت‌های لازم دندانپزشکی را انجام دهید و در صورت بروز مشکل هم در دوران بارداری با دندانپزشک خو‌ ملاقات داشته باشید

دندان درد در بارداری نه‌تنها کیفیت زندگی مادر را کاهش می‌دهد، بلکه می‌تواند بر سلامت جنین نیز تأثیرگذار باشد. در این فرصت، قصد داریم به بررسی علل دندان درد در بارداری، عوارض آن و مهم‌تر از همه، روش‌های پیشگیری و درمان این مشکل بپردازیم.

علت‌های دندان درد در بارداری

تهوع صبحگاهی یکی از عارضه‌های آزاردهنده‌ی دوران بارداری است. این نوع تهوع موجب ورود اسید معده به داخل دهان می‌شود. این اسید می‌تواند تأثیر بسیار منفی بر سلامت دندان‌ها داشته باشد.

عدم تعادل سطح هورمونی در این دوران از دیگر دلایل مهم پوسیدگی دندان‌ها است. با برهم‌خوردن تعادل هورمونی احتمال التهاب در لثه بیشتر از هر زمان دیگر است. معمولاً تحریک‌پذیری بیشتری در دندان و لثه‌ها دیده می‌شود.

جنین برای رشد به مقادیر بسیاری کلسیم نیاز دارد. این کلسیم مورد نیاز از طریق بدن مادر به جنین منتقل می‌گردد. این موضوع منجر به کاهش میزان کلسیم در بدن مادر شده و باعث ایجاد پوسیدگی در دندان‌ها می‌گردد.

در مواردی دندان درد در بارداری به علت خوردن بیش از اندازه‌ی مواد خوراکی شیرین است. خوردن قند سبب ایجاد پوسیدگی در دندان‌ها می‌شود. اگر ویار مواد غذایی شیرین را دارید بهتر است از خوراکی‌های طبیعی شیرین مانند انواع میوه‌ها استفاده نمایید.

با حساس‌تر شدن لثه‌ها انجام مراقبت و مسواک زدن کار سخت‌تری می‌شود. خونریزی لثه بیشتر از قبل دیده می‌شود و همین مورد می‌تواند سلامت دندان‌ها را تهدید نماید.

راهکار طبیعی برای کاهش دندان درد در بارداری

اگر با دندان درد به یک دندانپزشک مراجعه نمایید قطعاً قبل از انجام هرگونه اقدام درمانی چندین راهکار طبیعی را به شما پیشنهاد خواهد داد.

• گیاه میخک

یکی از راه‌های طبیعی مؤثر برای کاهش درد استفاده از گیاه میخک است. له کردن این گیاه در بین دندان‌ها یا گذاشتن روغن آن بر روی دندان می‌تواند برای کاهش درد مؤثر باشد.

• آب‌نمک

استفاده از آب‌نمک هم می‌تواند تا اندازه ی بسیاری باعث کاهش درد شود. از آب ولرم و نصف قاشق چایخوری نمک‌ در یک لیوان آب بطور مکرر چند بار در روز استفاده کنید

• خمیر جوش‌شیرین

می‌توانید از خمیر جوش‌شیرین نیز بر روی دندان و یا لثه آسیب‌دیده استفاده کنید. توجه داشته باشید که قبل از انجام هر اقدام طبیعی نیز حتماً باید با پزشک خود مشورت نمایید. زیرا هر یک می‌تواند حساسیتی برای جنین به وجود آورد.

• جوش‌شیرین و آب گرم

اگر شما جزو افرادی هستید که از حالت تهوع بعد از بارداری رنج می‌برید حتماً برای محافظت از مینای دندان خود بعد از تهوع، از غرغره کردن جوش‌شیرین و آب گرم استفاده کنید که باعث کاهش اثر اسیدیته می‌شود.

• استفاده از کمپرس یخ

استفاده از کمپرس یخ به مدت ۲۰ دقیقه در طول روز یا نوشیدن آب یخ باعث کاهش التهاب لثه یا التهابی که منجر به درد دندان شده است می‌شود اگر شما خونریزی از لثه دارید استفاده از آب یخ باعث کنترل و کاهش آن می‌شود.

• مسواک و نخ دندان

مصرف منظم و استفاده از مسواک و نخ دندان به‌شدت برای کاهش التهاب و جلوگیری از بروز درد دندان در بارداری مؤثر است.

نحوه درمان سنتی دندان درد در بارداری

درمان دندان درد در بارداری باید کاملاً محتاطانه انجام شود؛ چرا که استفاده از برخی داروها و روش‌های درمانی ممکن است برای مادر و جنین مضر باشند. در اینجا به چند روش سنتی و طبیعی اشاره می‌کنیم که ممکن است به کاهش دندان درد کمک کنند. البته توجه داشته باشید که مشاوره با پزشک یا دندانپزشک پیش از هر اقدامی ضروری است. در صورت تداوم درد و بروز هرگونه مشکلی باید به اورژانس دندانپزشکی مراجعه نمایید.

• روغن میخک

روغن میخک به‌خاطر خواص ضدعفونی‌کننده و مسکن طبیعی‌اش معروف است. می‌توانید چند قطره روغن میخک را با یک قطره روغن حامل (مثل روغن زیتون) رقیق کرده و با استفاده از یک پنبه نرم بر روی دندان دردناک بمالید.

• عصاره آلوئه‌ورا

آلوئه‌ورا خواص ضدالتهابی و ضدباکتریایی دارد که می‌تواند به تسکین دندان درد در بارداری کمک کند. می‌توانید از ژل آلوئه‌ورا برای مالیدن بر روی دندان یا لثه استفاده کنید.

• چای سبز

چای سبز حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و خواص ضدالتهابی است. مصرف چای سبز می‌تواند به کاهش التهاب و تقویت سلامت عمومی دندان‌ها و لثه‌ها کمک کند. همچنین می‌توانید چای سبز کیسه‌ای را به‌صورت گرم بر روی دندان دردناک قرار دهید.

سایر درمان‌های طبیعی برای کاهش درد دندان

کمپرس آب گرم می‌تواند در کاهش میزان درد دندان بارداری کمک بزرگی به شما کند. برای این کار می‌توانید از کمپرس یک حوله ی گرم استفاده کنید. آن را از قسمت خارجی صورت در ناحیه درد قرار دهید. این کار می‌تواند به‌صورت موقتی درد را تسکین دهد.

کمپرس آب سرد نیز می‌تواند در کاهش دندان درد در بارداری مؤثر باشد. آب یخ به علت سردی می‌تواند اعصاب ناحیه درد را بی حس نماید و تا مدتی از درد بکاهد. البته استفاده طولانی مدت از این روش توصیه نمی‌شود.

پیاز خام یکی از گیاهانی است که می‌تواند عفونت را کاهش دهد. توصیه می‌شود پیاز را بر روی دندان آسیب‌دیده قرار دهید. جویدن آن نیز می‌تواند راهکاری مؤثر باشد. گذاشتن برگ‌های له شده ی اسفناج نیز می‌تواند باعث تسکین درد شود. بهتر است در طول روز حتماً از این مواد غذایی استفاده کنید.

از مصرف نوشابه و شیرینی خودداری کنید. خوردن مواد غذایی دارای شکر دندان درد در بارداری را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. درصورتی‌که به‌صورت اتفاقی مواد غذایی دارای قند مصرف کردید حتماً بلافاصله از مسواک استفاده کنید.

استفاده از دهانشویه و آب‌نمک نیز باعث کاهش تورم لثه‌ها می‌شود. درصورتی‌که مشکل جدی و عفونت در ریشه دندان وجود نداشته باشد، می‌توانید با آب‌نمک درد را تا اندازه‌ی زیادی کاهش دهید.

معرفی ژل مسکن دندان درد در بارداری

ژل‌های مسکن به‌عنوان گزینه‌ای مفید برای تسکین دندان درد در بارداری مطرح می‌شوند. این ژل‌ها به‌طور معمول شامل ترکیباتی هستند که به کاهش التهاب و تسکین درد کمک می‌کنند. ژل‌های مسکن دندان معمولاً به دو دسته تقسیم می‌شوند.

• ژل‌های حاوی بنزوکائین

بنزوکائین یک ماده بی‌حس‌کننده موضعی است که به کاهش درد کمک می‌کند. این ماده در محصولات ضددرد دندان استفاده می‌شود و می‌تواند اثر سریع و مؤثری در تسکین دندان درد در بارداری داشته باشد.

• ژل‌های حاوی لیدوکائین

لیدوکائین نیز یک ماده بی‌حس‌کننده موضعی است که مشابه بنزوکائین عمل می‌کند، اما مدت زمان اثر آن طولانی‌تر است. این ژل‌ها به کاهش درد و التهاب کمک می‌کنند.

از مزایای ژل‌های مسکن دندان درد در بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• تسکین سریع درد

ژل‌های مسکن اثر فوری در کاهش درد دارند که می‌تواند به‌خصوص در شرایطی که نیاز به تسکین سریع درد دندان وجود دارد، بسیار مفید باشد.

• استفاده آسان 

این ژل‌ها به‌راحتی قابل استفاده هستند و تهیه آن‌ها نیازی به نسخه پزشک ندارد.

• موضعی بودن

ازآنجاکه این محصولات به‌صورت موضعی استفاده می‌شوند، احتمال تأثیر منفی بر روی جنین نسبت به داروهای خوراکی کمتر است.

بااین‌حال، معایب و محدودیت‌هایی نیز در استفاده از ژل‌های مسکن دندان درد در بارداری وجود دارد. یکی از مشکلات اصلی، عدم تحقیقات کافی در مورد ایمنی این ترکیبات در دوران بارداری است. به‌دلیل عدم وجود داده‌های گسترده در مورد تأثیرات این مواد بر جنین، استفاده از آن‌ها باید با احتیاط صورت گیرد.

همچنین، برخی زنان ممکن است به ترکیبات موجود در ژل‌ها حساسیت داشته باشند که می‌تواند منجر به واکنش‌های آلرژیک یا تحریک پوست شود. ازآنجاکه ژل‌های مسکن تنها درد را تسکین می‌دهند و به درمان علت اصلی درد، مانند عفونت یا پوسیدگی، نمی‌پردازند، باید توجه داشته باشید که این درمان‌ها موقتی هستند و نیاز به پیگیری و درمان اصلی توسط دندان‌پزشک خواهد بود.

درمان دارویی درد دندان در دوران بارداری

درصورتی‌که درمان‌های طبیعی تأثیر کافی را برای کاهش درد و درمان دندان نداشته باشند، دندان‌پزشک به شما پیشنهاد مصرف قرص‌های دارویی بی‌ضرر را می‌دهد. یا ممکن است همزمان یک سری اعمال دندانپزشکی برای کاهش التهاب و عفونت شما انجام دهد. مصرف یک سری داروها در دوران بارداری بی‌خطر است که در زیر نام آنها به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:

• استامینوفن
• آموکسی‌سیلین
• کلیندامایسین
• گروه سفالوسپورین‌ها
• داکسی‌سایکلین
• کلرامفنیکل

از جمله مسکن و آنتی‌بیوتیک‌هایی هستند که می‌توانید در دوران بارداری برای ازبین‌بردن درد و التهاب و عفونت استفاده کنید البته استفاده از دارو باید تحت‌نظر دندانپزشک یا پزشک زنان شما باشد و از مصرف خودسرانه آن اکیداً اجتناب کنید.

توجه داشته باشید که برای ازبین‌بردن دندان درد در بارداری نباید به طور خودسرانه اقدام به مصرف دارو نمایید. بسیاری از داروهای مسکن و آنتی‌بیوتیک در بارداری مضر هستند.

استفاده از این نوع داروها می‌تواند آسیب‌های جدی جسمی در جنین به وجود آورند. تنها چند نوع داروی بی‌خطر در این دوران منع مصرف ندارند که تجویز آن‌ها نیز باید توسط پزشک انجام شود. خوردن دارو به طور خودسرانه می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری را در پی داشته باشد.

استامینوفن در بارداری برای دندان درد

استامینوفن یکی از داروهای متداول برای تسکین درد و کاهش تب است که به‌طور عمومی برای درمان دردهای خفیف تا متوسط، از جمله دندان درد، استفاده می‌شود. در دوران بارداری، استفاده از استامینوفن نیاز به توجه ویژه دارد، زیرا سلامت مادر و جنین باید به‌طور همزمان مورد نظر قرار گیرد.

• رده‌بندی ایمنی

سازمان غذا و دارو (FDA) در ایالات متحده، استامینوفن را در دسته B برای بارداری قرار داده است. این بدان معناست که مطالعات نشان داده‌اند که در دوزهای معمول و تجویز شده، استامینوفن به‌طور عمومی بی‌خطر است و تأثیر منفی بر جنین ندارد.

• مطالعات و شواهد

تحقیقات موجود نشان می‌دهند که مصرف استامینوفن در دوران بارداری، در دوزهای توصیه شده، عموماً با کمترین خطرات برای جنین همراه است. بااین‌حال، مصرف زیاد و بدون کنترل می‌تواند با عوارضی همراه باشد.

• دوز و مصرف

معمولاً استامینوفن برای تسکین دندان درد در بارداری به‌صورت قرص‌های 500 میلی‌گرمی تجویز می‌شود. در دوران بارداری، باید به دوز تجویز شده پایبند بود و از مصرف بیش از حد اجتناب کرد. به‌طور معمول دوز روزانه 3 تا 4 بار، هر مرتبه 500 میلی‌گرم، است.

دندان درد می‌تواند به‌دلایل مختلفی از جمله عفونت، التهاب، پوسیدگی، دندان عقل نهفته یا مشکلات لثه باشد. درمان علت اصلی دندان درد در بارداری مانند کشیدن دندان عقل و درمان ریشه دندان ضروری است و مراجعه به دندانپزشک توصیه می‌شود.

درمان خانگی دندان درد در دوران بارداری

چندین روش خانگی وجود دارد که به تسکین دندان درد در بارداری کمک می‌کند. مهم است که هر روش درمانی را تحت‌نظر پزشک یا دندان‌پزشک خود انجام دهید. زیرا احتمال دارد برخی از روش‌ها در دوران بارداری مناسب نباشند.

• توجه به تغذیه 

مصرف غذاهای حاوی کلسیم و ویتامین‌های ضروری می‌تواند به حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها کمک کند. در دوران بارداری، تغذیه مناسب به حفظ سلامت کلی بدن و کاهش مشکلات دندانی کمک خواهد کرد.

• شستشو با محلول جوش‌شیرین و آب 

حالت تهوع و استفراغ در سه ماهه اول بارداری رایج است. این علائم به‌صورت دوره‌ای از بین می‌روند و مجدد باز می‌گردند. برای محافظت از مینای دندان در برابر اسید موجود در صفرای معده، سعی کنید بعد از استفراغ دهان خود را با محلول آب گرم و جوش‌شیرین بشویید.

• شستشو با آب‌نمک

شستشو با محلول آب‌نمک گرم یکی از روش‌های ساده و مؤثر برای کاهش التهاب و تسکین دندان درد در بارداری است. برای تهیه این محلول، یک قاشق چای‌خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و دهان خود را با آن شستشو دهید. این کار می‌تواند به کاهش باکتری‌ها و تسکین درد کمک کند.

• استفاده از کمپرس سرد

استفاده از کمپرس سرد روشی مؤثر برای بهبود تورم  و درد  ناشی از التهاب در ناحیه دندان است. با قرار دادن کمپرس سرد به مدت چند دقیقه در مجاورت دندان دردناک، می‌توان به طور موقت جریان خون را کاهش داد و درد را تسکین بخشید.

اقدام دندان‌پزشکی در آخرین مرحله

اگر در دوران بارداری نتوان از روش‌های طبیعی و یا دارویی دندان درد را درمان نمود، می‌توان از روش‌های خاصی برای درمان استفاده کرد. دندانپزشک شما ممکن است برای تشخیص درد شما نیاز به گرفتن عکس رادیوگرافی xRay داشته باشید که این کار از لحاظ ADA کاملاً ایمن و بی‌خطر در نظر گرفته شده است؛ اما به دندانپزشک خود در مورد ماه بارداری و شرایط بارداری خود توضیح دهید.

نکته مهم: اقدامات درمانی که نیاز به بی‌حسی دارد را تا جای ممکن به تأخیر بیاندازید زیرا تمام اعمال دندانپزشکی در دوران بارداری بی‌خطر نیستند و بهتر است کاشت ایمپلنت، کارهای زیبایی از جمله سفید کردن دندان به بعد از اتمام بارداری موکول شود.

سه ماهه دوم بارداری بهترین زمان برای عصب‌کشی و درمان دندان‌ها است. در کلینیک‌های پیشرفته می‌توانید با استفاده از دستگاه apex locater  بدون نیاز به تهیه عکس رادیولوژی عصب‌کشی دندان خود را انجام داده و از شر درد دندان رها شوید.

نتیجه‌گیری

بارداری ‌بطور کلی تغییرات زیادی در بدن و دهان شما بوجود می‌آورد که خیلی از آنها اجتناب‌ناپذیر است. درد دندان ممکن است به دنبال بهم خوردن تعادل هورمون‌ها، تغییر در رژیم غذایی و حساسیت لثه‌ها اتفاق بیافتد.

مسواک زدن به طور مرتب پرهیز از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های دارای شکر و قند به کندشدن روند پوسیدگی در دوران بارداری کمک زیادی می‌کند. درمان‌های خانگی مانند شستشو با آب گرم و یا آب‌نمک بسیار به ازبین‌بردن احساس ناراحتی در ناحیه دهان شما در این دوران کمک می‌کند

سوالات متداول

چرا دندان درد در دوران بارداری شایع است؟

دندان درد در بارداری به‌دلیل تغییرات هورمونی، افزایش حساسیت لثه‌ها و کمبود مواد معدنی بروز می‌کند. این تغییرات می‌توانند باعث بروز درد و مشکلات دندانی شوند.

آیا ژل‌های مسکن دندان درد در بارداری ایمن هستند؟

ژل‌های مسکن دندان درد به‌طور عمومی ایمن هستند و می‌توانند به کاهش درد کمک کنند.

آیا مصرف غذاهای حاوی کلسیم می‌تواند به کاهش مشکلات دندانی در بارداری کمک کند؟

بله، مصرف غذاهای حاوی کلسیم و ویتامین‌های ضروری به حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها کمک می‌کند و مشکلات دندانی را کاهش می‌دهد.

آیا مصرف استامینوفن در سه‌ماهه اول بارداری بی‌خطر است؟

بله، اما باید دوز مصرفی را کنترل و از مصرف بیش از حد خودداری کرد.